Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Chó Dẫn Đường - Đại Gia Và Nhân Quả

Trong ngày quyến luyến chia tay với Việt Nam – Mikhail Samarsky đã chính thức ra mắt quyển sách thứ 3 được yêu thích nhất ở Nga xuất bản tại Việt Nam. Bạn đọc Việt Nam đã rất thân quen với chú chó dễ thương Trison, chú chó dẫn đường cho người khiếm thị thông qua bộ sách “Cầu Vồng Trong Đêm” của nhà văn nhỏ tuổi được mệnh danh là thần đồng văn học đến từ nước Nga - Mikhail Samarsky. Câu chuyện lần này không xoay quanh cách chú chó và người khiếm thị, mà xoay quanh việc chú chó Trison suýt bị…giết chết! Câu chuyện cực kỳ hấp dẫn và lôi cuốn ngay từ những dòng đầu bởi chú chó Trison nhỏ bé và vì tác giả vô cùng thông minh đã viết nên những câu thoại cho Trison cực kỳ hấp dẫn, lôi cuốn và cả vui nhộn. Mikhail Samarsky với văn phong quen thuộc: trong trẻo, hồn nhiên, tươi sáng, nhưng cũng không kém phần chững chạc trong tư duy logic và bay bổng trong tư duy hình tượng. Nếu Cầu vồng trong đêm là kết quả của sự xử lý tinh tế nguồn tư liệu thực tế dồi dào mà Mikhail Samarsky đã dày công sưu tập cộng với các chi tiết hư cấu được đưa vào khá nhuần nhuyễn thì ở Chó dẫn đường cho đại gia, ngoài những yếu tố trên, trí tưởng tượng phong phú của tác giả đã góp phần quyết định làm nên thành công cho tác phẩm. Những tình tiết ly kỳ, những chi tiết hấp dẫn đắt giá không thể có được trong bất cứ tư liệu thực tế nào, chỉ có thể là sản phẩm của năng lực tưởng tượng phi thường mà thôi. Tưởng tượng đấy, hư cấu đấy, nhưng rất sinh động, rất đời, rất thực. Và quan trọng nhất – rất nhân ái, nhân văn, nhân bản. Một con chó bị lừa đưa ra khỏi Trường đào tạo chó dẫn đường ư? Bình thường! Nhưng mục đích cú lừa này là gì? Để lấy buồng gan của nó cấy ghép cho con chó cưng của một đại gia. Khác thường! Đại gia nọ vô cùng độc đoán, hung dữ, nhưng bà vợ của ông ta là người nhân hậu, đã tìm cách cứu thoát con chó vô tội, dù biết rằng mình có thể sẽ phải đối đầu với ông chồng “bạo chúa”. Đó là chuyện bình thường. Nhưng phương cách cứu chó của bà ấy mới thực sự khác thường . Khi “âm mưu lừa dối” bị bại lộ, trong cơn tức giận, đại gia “bạo chúa” nọ đã ra lệnh bắn chết con chó. Chuyện không bình thường, vì con chó chẳng có tội lỗi gì trong “âm mưu” này cả. Nhưng người thực thi mệnh lệnh đã tìm cách qua mặt ông chủ để cứu sống con chó. Âu cũng chuyện bình thường, vì đó là “mệnh lệnh” của lương tâm. Nhưng bước ngoặt khác thường lớn nhất là khi vị đại gia nọ gặp tai nạn, bị mù, chính con chó mà ông ta từng ra lệnh giết chết lại trở thành chó dẫn đường cho ông, trở thành một người bạn bốn chân trung thành và thân thiết nhất của ông. Lời sám hối của vị đại gia ở cuối sách cho thấy lòng nhân luôn tiềm ẩn trong mỗi con người, dù có khi họ độc ác, tàn nhẫn đến đâu đi nữa. Chính vì vậy, Chó dẫn đường, đại gia và nhân quả được độc giả và giới phê bình văn học Nga đánh giá cao. Chó dẫn đường, đại gia và nhân quả không chỉ là một cuốn truyện hành động đầy gay cấn, hấp dẫn, với những pha thoát hiểm ngoạn mục trong đường tơ kẽ tóc mà còn là một câu chuyện tình người, một lời cảnh tỉnh đối với những ai đã lỡ đánh mất lòng nhân chớ nên nhắm mắt chạy theo đồng tiền và niềm vui vật chất mà quên mất rằng sống trên đời cần quan tâm giúp đỡ cộng đồng, giúp đỡ những số phận đáng thương, bất hạnh. Gieo nhân nào ắt gặt quả ấy. *** Lời khen tặng dành cho tác phẩm “Chó dẫn đường, đại gia và nhân quả”:  “Chó dẫn đường, đại gia và nhân quả là một tuyệt tác. Tác giả Mikhail Samarsky là một con người đặc biệt. Tài năng văn chương và ý thức thiện nguyện phục vụ cộng đồng người khiếm thị của Mikhail rất đáng khâm phục. Tác phẩm của Mikhail không chỉ thuyết phục tuyệt đối giới phê bình văn học mà còn đánh động được con tim người đọc. Đó chính là phần thưởng lớn nhất cho người sáng tác.” - Nghệ sĩ nhân dân Philipp Kirkorov “Một quyển sách tuyệt vời! Một món quà vô giá cho những ai biết thương yêu, quý mến những “người bạn bốn chân” của loài người. Tác phẩm ngập tràn nhiệt huyết và lòng yêu thương. Mikhail Samarsky – một tâm hồn nhân bản, một tài năng đang phát triển, thăng hoa.” Nhà văn công huân A. Y. Skazhinsky,P. Chủ tịch hội nhà văn LB Nga, Ủy viên Hội nhà báo LB Nga. “Một tác phẩm giàu kịch tính và đầy chất nhân văn. Tác giả ở tuổi vị thành niên mà viết được như vậy quả là rất đáng khen, rất đáng trân trọng.” - Hội viên Hội nhà văn Nga, Ủy viên Hội nhà báo quốc tế, Nhà văn Vadim Kozlov “Đọc cuốn sách Chó dẫn đường, đại gia và nhân quả thật hứng thú. Ta cười đó, rồi có khi khóc đó. Thật nhiều cung bậc cảm xúc. Nhưng điều dễ nhận thấy nhất trong tác phẩm là tấm lòng nhân ái của tác giả nhỏ tuổi Mikhail Samarsky dành cho chó dẫn đường, dành cho người khiếm thị và dành cho tất cả mọi người.” -Nghệ sĩ công huân Tachiana Makarova “Là người khiếm thị, tôi thưởng thức tác phẩm Chó dẫn đường, đại gia và nhân quả qua sách nói. Đó là cuốn sách hay nhất mà tôi từng được nghe (và từng được đọc bằng mắt trước đây, khi tôi chưa bị mù). Xin cảm ơn tác giả Mikhail Samarsky. -Một độc giả khiếm thị   ***   Ngay cả trong những cơn ác mộng kinh hoàng nhất tôi cũng chưa bao giờ nằm mơ thấy những điều đáng sợ đến như vậy. Giả dụ bây giờ tôi thách các bạn đoán xem lúc này tôi đang nằm ở đâu, chắc chẳng ai đoán ra. Ôi, tôi chủ quan quá, có lẽ cũng sẽ có người đoán đúng, rằng tôi đang nằm trên bàn mổ - quả thực, loài chó thỉnh thoảng cũng mắc phải những căn bệnh mà muốn điều trị dứt điểm, đôi khi cũng cần đến sự can thiệp bằng phẫu thuật. Nhưng nếu các bạn nghĩ rằng tôi mắc phải căn bệnh hiểm nghèo nào đó thì quả là lầm to. Tôi khỏe như bò mộng. Hay như lời một bài hát nào đó, tôi “khỏe bằng hai con bò cộng lại”. Không phải tự tôi thích nằm ườn ra trên bàn mổ. Thực ra, gọi là “nằm ườn” thì chẳng mấy chính xác, vì tôi bị trói chặt đến nỗi muốn vẫy tai còn khó chứ nói chi đến chuyện cử động bốn chân và cả thân mình. Tôi rầu nẫu ruột khi viết về chuyện này, thật đấy, rất buồn và rất đáng sợ: có ai đó đang cần đến buồng gan của tôi. Ôi, ngày trước tôi từng ước ao được hưởng cảnh hưu trí an nhàn sau khi thực hiện xong bổn phận của một con chó dẫn đường, nào có bao giờ nghĩ rằng đời mình sẽ phải kết thúc một cách đớn đau và… vô bổ dưới lưỡi dao mổ của một viên bác sĩ thú y nào đó. Ôi, tức thật, tức thật! Tức muốn chết đi được! Giá chi các bạn biết được rằng trong căn phòng mổ chật hẹp này nồng nặc những thứ mùi vô cùng khó chịu – nào mùi ê-te, mùi thuốc khử trùng, mùi từ những thiết bị y tế quái quỷ gì đó… Những mùi ấy có thể giết chết tôi trước khi ông bác sĩ thú y kịp rạch mũi dao tử thần vào cái hông của tôi. Tôi nằm đó, trên bàn mổ, và cuộc đời tôi diễu qua trước mắt như một cuốn phim chiếu chậm. Qua những cuốn sách trước đây của tôi, hẳn các bạn biết, tôi đã hút chết biết bao lần. Bọn trộm chó đã nhét tôi vào cốp xe hơi rồi sau đó giam trong một nhà kho tối tăm, ẩm thấp. Một đám trẻ bắn tôi bằng ná cao su, may mà không vỡ đầu, lòi mắt. Rồi đám trẻ bụi đời suýt xả thịt tôi làm món nướng xiên que. Thậm chí tôi còn bị săn lùng bằng súng đạn ria. Mỗi lần như vậy, tôi đều may mắn thoát chết. Chứng tỏ, số tôi hên. Nhưng chỉ hên được đến thế thôi, còn bây giờ là… chấm hết. Ông bác sĩ thú y bảo rằng chỉ khoảng 15 – 20 phút nữa là ông ấy sẽ bắt tay thực hiện công việc. Hừm, “công việc”! “Giết chóc” thì có chứ “công việc” cái nỗi gì! Chỉ được cái khéo đánh tráo khái niệm! Thử nghĩ xem, có thể gọi là “công việc” được hay không khi mà người ta mổ bụng, moi gan một con chó khỏe mạnh bình thường, có khả năng lao động? Có thể điên lên được với những thứ gọi là “công việc” như vậy. Nhưng thôi, biết làm sao bây giờ? Thôi thì còn chút ít thời gian, nếu các bạn muốn, tôi xin tranh thủ kể các bạn nghe chuyện gì đã xảy ra và tại sao tôi lại bị trói cả bốn chân quẳng lên cái bàn mổ chết tiệt này. Lần gần đây nhất tôi phục vụ ông Vladimir Petrovich, nhân viên cứu hộ thuộc Bộ các tình trạng khẩn cấp. Ông bị mù cả hai mắt trong một lần tham gia cứu nạn. Nhưng rồi sau đó ít lâu, các đồng nghiệp của ông quyên tiền đưa ông sang Đức làm phẫu thuật mắt và kết quả là một con mắt đã phục hồi thị lực. Tôi được trả về trường đào tạo chó dẫn đường. Sau đó, tôi lại được giao cho một chàng thanh niên mù. Ở trong nhà chàng trai này, tôi cảm thấy không thích thú gì cả, thậm chí còn linh cảm sẽ xảy ra chuyện gì đó không ổn. Khi tham gia huấn luyện cùng với tôi ở trường, anh ta được gọi tên là Vichia, vậy mà khi vừa về nhà, anh ta lại có tên là Koschia. Tôi nghe anh ta gọi điện thoại cho ai đó, nói: “Tao đây, Koschia đây, đến ngay đi, có hàng rồi”. Sau đó anh ta tháo cặp kính đen ra, ném vào xó nhà, ngồi phịch xuống ghế bành, cáu kỉnh lẩm bẩm: - Đóng kịch bấy nhiêu đó đủ rồi. Chán quá đi thôi. Tôi nhìn anh ta và hiểu ngay rằng đó là người sáng mắt chứ chẳng phải mù lòa gì cả. Vài phút sau, anh ta quay lại, nhìn tôi trừng trừng rồi quát: - Nhìn cái gì thế? Người ta sắp đến bắt mày đi đấy. Chuyện gì thế này? Hóa ra anh ta dùng chữ “hàng” để gọi tôi. Ối cha cha!!! Từ đáy con tim, tôi cảm nhận rằng chuyện này lành ít dữ nhiều. Người ta sắp đến bắt tôi đưa đi đâu? Có nghĩa, họ đâu có cần đến chó dẫn đường? Anh chàng Vichia-Koschia này đích thực là người sáng mắt. Nhưng từ sâu thẳm lòng mình, tôi vẫn nuôi chút hi vọng là người ta sẽ đưa tôi đến với một người mù nào đó. Tôi cũng thoáng nghĩ, hay là người ta sẽ đưa tôi ra nước ngoài? Nhưng trường tôi là trường quốc gia, chỉ đào tạo chó dẫn đường cho công dân Nga mà thôi. Tuy nhiên, khi những nhân vật mới xuất hiện trong căn hộ, mọi niềm hi vọng của tôi đều tan biến hết. Giá như các bạn được nhìn thấy những bộ mặt dữ dằn ấy. Đúng là những bộ mặt thú dữ. Nắm đấm của chúng còn to hơn cả cái đầu chó của tôi. Một gã đặt tôi nằm ngửa trên lưng và đưa tay sờ nắn gì đó ở vùng bụng của tôi rồi hỏi anh chàng Vichia-Koschia: - Nó mạnh khỏe bình thường chứ? Không bị bệnh gì chứ? - Tất nhiên là nó mạnh khỏe. Sản phẩm của Trường đào tạo chó dẫn đường quốc gia mà lại. Ở trường ấy, đời nào người ta lại đi nuôi nấng, đào tạo thứ chó bệnh? Nói cho mà biết, ở trường còn có cả bệnh viện thú y. Việc tiêm chủng được thực hiện định kỳ, đều đặn theo lịch. Tóm lại, việc chăm sóc sức khỏe cho lũ chó ở đấy luôn được thực hiện trên tầm cao quốc tế. - Giấy tờ tùy thân của nó đâu? - Đây, có đây, đầy đủ. – Vichia-Koschia đưa ra các loại giấy tờ. - Tốt! – Gã trai có bộ mặt hầm hố xoa tay thỏa mãn. – Quan trọng nhất là buồng gan của nó còn xài được, chứ nếu không, sếp sẽ xé xác chúng ta ra làm trăm mảnh. – Rồi hắn quay sang gã trai đi cùng, nói: - Nào, chuẩn bị lồng rọ đi. Chỉ phút sau, tôi đã phải ngồi trong một cái lồng to vật, bản thân chẳng hiểu đầu cua tai nheo gì cả. Ông sếp nào của họ mà dữ dằn đến thế? Tại sao ông ấy lại cần đến buồng gan của tôi? Ông ấy là người thích xơi món lạ hay sao? Ôi! Bất giác tôi cảm thấy đau nhói bên hông. Nếu ông ấy thường xuyên xơi món gan chó thì không biết đã có bao nhiêu con chó oan mạng. Lạ thật đấy. Đúng là đồ quái vật! Lát sau, tôi, giống như một con báo con beo man dã nào đó, bị nhốt trong cái lồng to tướng và chắc chắn, được người ta đưa ra ngoài sân rồi tống lên một chiếc xe hơi 16 chỗ đã dẹp bớt những hàng ghế sau. Thời gian di chuyển rất lâu, không phải vì đường xa, mà vì kẹt xe liên tục. Tôi ngủ gà ngủ gật, nhưng vẫn nghe được câu chuyện của những tên “lính” áp tải. - Ông chủ của chúng ta quả là một người cực quái. Nhiều lúc cứ như trẻ con. Thật đấy. – Gã lái xe nói. - Tại sao mày nói thế? - Thì đấy. Ông ấy cứ thích phải có được con chó Labrador to vật này cơ. Phải chi cứ chọn lấy một chú cún con, rồi nuôi dạy từ từ, tùy thích. - Ôi, mày nói gì vậy? – Gã hộ pháp phản đối. – Con chó của ông ấy đang gặp vấn đề gì đó. Mọi chuyện không đơn giản như mày nghĩ đâu. - Ôi dào, - một gã khác phẩy tay, - chó với chẳng má. Một khi giàu có thì người ta có thể nghĩ ra đủ mọi chuyện điên. - Nhìn chung thì mày nói đúng đấy, - gã tài xế gật đầu biểu đồng tình. – Nếu không có tiền, bố bảo cũng chẳng ai dám làm những trò điên như vậy. Một ca phẫu thuật như thế này tốn tiền tấn chứ ít sao, tao biết chứ. - Thôi đi cha nội ơi, việc quái gì mà cứ phải đếm tiền trong túi người khác. – Một tên trong bọn cười phá. - Vấn đề không phải là tiền. – Một tên khác chen vào. – Có ai thương xót con chó này không? – Hắn hất hàm về phía tôi. – Lát nữa đây người ta sẽ rạch bụng một con chó vô tội, và thế là xong đời nó… Tôi nghe những lời ấy mà giật mình. Nhưng cho đến lúc đó tôi vẫn chưa thể nào hình dung ra được người ta cần cái gì ở tôi. Và bỗng nhiên một trong những kẻ áp giải tôi tiết lộ bí mật: - Thật đáng tiếc nếu lá gan của nó không được cơ thể con chó của ông chủ chấp nhận. Chẳng chắc gì con chó của ông ấy sống được với lá gan của con chó này. - Ghê nhỉ, - tay tài xế huýt gió ngạc nhiên, - vậy hóa ra chẳng có gì bảo đảm thành công cả sao? - Tất nhiên là chẳng có gì bảo đảm cả! - Một gã trong bọn gật đầu. - Ông bác sĩ nói rồi - năm mươi/ năm mươi. Việc cấy ghép gan thì ông ấy vẫn tiến hành, nhưng không dám hứa chắc con chó của ông chủ sẽ sống được. - Bác sĩ gì mà lạ thế! Như vậy là lừa đảo. – Gã tài xế tỏ vẻ bất bình. - Tại sao mày nói vậy? - Năm mươi / năm mươi là thế quái nào? Chẳng có chút trách nhiệm nào về lời nói của mình cả. Chẳng khác gì dự báo thời tiết theo kiểu “có thể sẽ mưa, cũng có thể sẽ nắng”. Dự đoán như thế thì ai mà chẳng dự đoán được. Trong trường hợp này cũng vậy. Cả bọn cười ồ. Nhưng tôi bắt đầu hiểu chuyện gì đang xảy ra. Chuyện là sao? Phải chăng một tay nhà giàu nào đó muốn lấy buồng gan của tôi cấy ghép cho con chó đang bị bệnh của mình hòng cứu sống nó. Thật nhân đức làm sao! Cứu một con chó bằng cách tống tiễn một con chó khác qua thế giới bên kia. Nhưng điều đáng buồn nhất là thậm chí bác sĩ cũng không xác quyết là con chó nọ sẽ sống nổi sau khi được cấy ghép gan. Và họ đã dối gạt nhà trường bằng cách nào để được nhận tôi về? Khi đến nơi, người ta chẳng cho tôi ra khỏi lồng. Ông bác sĩ chích cho tôi một mũi thuốc gì đó khiến đầu óc tôi trở nên lơ mơ, lơ mơ, nhìn thấy mọi sự việc xung quanh diễn ra y như trong một cuốn phim chiếu chậm. Tóm lại tôi đã kịp kể các bạn nghe tại sao tôi lại có mặt trên bàn mổ. Tôi thầm từ biệt cuộc đời, thầm gửi lời tạ lỗi đến tất cả những ai mà tôi vô tình xúc phạm, sủa oan. Các bạn biết không, tôi tiếc cuộc sống này quá, chỉ muốn tru lên như chó sói. Xin đừng nghĩ là tôi đớn hèn, tham sống sợ chết. Không, tôi đã chấp nhận số phận. Chỉ buồn là phải chết một cách vô nghĩa và chết như một con chó vô danh… Ôi!!! Khoan! Hình như có một cơ hội dành cho tôi chăng? Một người đàn ông và một phụ nữ bước vào phòng mổ và nhìn ngắm tôi một cách chăm chú. Người đàn ông chính là ông bác sĩ, còn người phụ nữ là… là ai tôi không biết. Nhưng trước hết hãy nghe họ nói gì với nhau: - Bác sĩ Anton, nếu không có bất cứ sự bảo đảm thành công nào thì liệu ca phẫu thuật này có ý nghĩa gì? – Người phụ nữ vung tay, hỏi giọng cáu gắt. – Nuôi một con chó khác có phải hơn không? - Ôi, thưa bà Olga Semionovna, tôi cũng đã đề nghị như vậy với ông Alexander Mikhailovich rồi đấy ạ. - Rồi ông ấy nói sao? – Bà Olga nhìn chăm chú vào mắt ông bác sĩ. - Phản đối thẳng thừng. – Ông bác sĩ chém bàn tay vào không khí. – Ông ấy bảo: “Tôi không biết, ông làm gì thì làm nhưng phải cứu bằng được con chó Grin của tôi”. Ông ấy dứt khoát không chịu nghe bất cứ ý kiến nào khác. - Nếu sau khi được ghép gan, con Grin vẫn không sống nổi thì sao? - Có Chúa biết được chuyện gì sẽ xảy ra, - ông bác sĩ nhún vai. – Nếu bà muốn, tôi xin nói thật: cơ hội được tiếp tục sống của con chó Grin là vô cùng thấp. - Nghe này, nếu… - bà Olga ngừng lời, đắn đo một lát rồi bật ra: - Nếu ta biến con chó này thành con Grin thì sao? - Như thế nghĩa là thế nào? – Ông bác sĩ há hốc mồm. - Rất đơn giản! – Bà Olga xoa xoa hai bàn tay vào nhau. – Một con chó cần bao nhiêu thời gian nghỉ ngơi tĩnh dưỡng sau phẫu thuật cấy ghép gan? - Bà nghĩ ra điều gì thế? – Ông bác sĩ tỏ ra lo sợ. - Chúng ta có thể giấu nó đi trong khoảng một tháng không? – Bà Olga hỏi. - Trước hết bà hãy cho biết, bà đã nghĩ ra kế gì? – Ông bác sĩ vẫn khăng khăng ý mình. - Tóm lại là thế này, - bà Olga nói dứt khoát: - Chúng ta sẽ hủy bỏ ca mổ! Ông bác sĩ giật mình, xua tay lia lịa. - Ối, ối, thưa bà Olga Semionovna, làm sao có thể như vậy được? Ông Alexander Mikhailovich lại chẳng moi buồng gan của tôi ra làm món pa-tê chứ ông ấy tha cho à? Không, không được đâu. Tôi không dám chơi trò mạo hiểm ấy đâu. - Bao nhiêu? – Bà Olga sầm mặt hỏi. - “Bao nhiêu” gì cơ? – Ông bác sĩ nhíu mày, co rúm người. - Ông cần bao nhiêu tiền cho sự im lặng của mình? – Bà Olga rít lên. - Thưa bà Olga Semionovna, xin bà tha cho tôi đi ạ. – Ông bác sĩ lập cập van lơn. – Xin bà hiểu cho... - Yên tâm đi, bác sĩ Anton, tôi sẽ lãnh nhận mọi hậu quả về mình nếu xảy ra điều tồi tệ. Ngày mai ông sẽ nhận một triệu rúp! - Vậy rồi chúng ta sẽ làm gì với con Grin? – Ông bác sĩ run rẩy hỏi. - Thì ông cứ hãy cứu chữa cho nó! – Bà Olga trả lời. – Trong những trường hợp tương tự, người ta sẽ phải làm gì với con chó bệnh? - Thông thường thì người ta chỉ còn cách đem chôn nó đi mà thôi. – Bác sĩ thở dài nặng nhọc. - Không! – Bà Olga nói dứt khoát. – Chúng ta sẽ không làm điều ác đó. Ông hãy cứ cứu chữa, tiêm thuốc giảm đau cho nó. Vạn bất đắc dĩ nếu nó không qua khỏi thì hãy để nó chết bằng cái chết tự nhiên. Tuyệt đối không được đem chôn khi nó chưa chết hẳn. Tôi không cho phép làm điều đó! - Tôi hiểu, – ông bác sĩ gật đầu. – Như vậy là mọi chuyện đã rõ. - Nó còn cầm cự được bao lâu nữa? – Bà Olga hỏi. - Nhiều nhất là một tuần, - bác sĩ trả lời, - nhưng chắc chỉ một hai ngày là cùng. Ông bác sĩ ngồi phịch xuống cái ghế giữa phòng, hai tay ôm đầu. - Bây giờ thế này, - bà Olga nói giọng ra lệnh, – ông sẽ nói với ông Alexander Mikhailovich rằng ca phẫu thuật đã thành công, nhưng hiện tại không được làm phiền con chó, phải để cho nó nghỉ ngơi, tĩnh dưỡng. Sau đó, mọi chuyện hãy đẩy hết qua cho tôi. Hãy nói rằng bà Olga đã đưa con chó Grin ra nhà nghỉ ngoại ô cho nó dưỡng bệnh, nghỉ ngơi sau ca mổ cấy ghép. Những gì tiếp theo hãy để mặc tôi ứng phó với ông Alexander Mikhailovich. Tôi sẽ tìm cách giải thích hợp lý nhất. Còn bây giờ, ông hãy cải trang con chó này – bà Olga chỉ tay về phía tôi – thành một con chó “hậu phẫu”, băng bó kín mít, bôi máu me lên mình nó thật nhiều, khiến ngay mẹ đẻ của nó cũng không nhận ra. Tôi sẽ trở lại sau hai hoặc ba tiếng đồng hồ. Cứ thế mà làm, không được rút lui đâu đấy. Hiểu chưa? - Thưa bà Olga Semionovna kính mến, nói thực lòng, tôi rất sợ. – Ông bác sĩ run rẩy nói. - Ông sợ ai? – Bà Olga cười khẩy. - Tôi sợ ông Alexander Mikhailovich. – Bác sĩ Anton thì thào đáp. - Điều đó cũng tốt, thậm chí rất tốt! – Bà Olga gật đầu. – Nhưng trong trường hợp này, tốt hơn hết ông phải sợ tôi. Chớ có mà làm hỏng chuyện! – Bà Olga đưa ngón tay điểm mặt, hăm dọa. - Có chết tôi cũng không dám, thưa bà! – Ông bác sĩ run run thề thốt. – Tôi còn có lối thoát nào nữa đâu. - Giỏi. Biết thế là tốt! – Bà Olga khen một câu rồi tiến về phía cửa, nhưng ở ngay ngưỡng cửa, bà ấy quay ngoắt lại hỏi: - Hi vọng, trong vòng một tháng, chúng ta có thể biến con chó này thành con Grin chứ? Làm được không? - Làm được! – Ông bác sĩ trả lời, giọng đã có phần tự tin. – Hai con khá giống nhau. Thực ra cũng cần “cải trang” lại đôi chút, tô màu mấy vệt lông cho giống, cắt xẻ đôi chỗ, kiểu như phẫu thuật thẩm mỹ, chỉnh hình ấy mà. Tai của con Grin có bị sứt sẹo đôi chỗ vì từng cắn nhau với một con chó Stafford, bà nhớ chứ, vì vậy phải chỉnh tai của con chó này sao cho giống. Nhưng mọi công việc ấy chỉ là chuyện vặt. Tôi thuộc từng sợi lông trên mình con Grin mà. - Được rồi, cứ thế tiến hành đi. Sáng mai tôi với ông Alexander Mikhailovich sẽ đến. Ông hãy liệu làm sao để chồng tôi không hề tỏ ý nghi ngờ gì cả. Nhớ băng bó thật kỹ con chó “hiến tặng nội tạng” này đấy nhé, – bà Olga mỉm cười và hất hàm về phía tôi, – vì nó sẽ phải đóng vai con Grin sau ca mổ cấy ghép. - Mọi chuyện sẽ “trên cả tuyệt vời”, thưa bà chủ! – Ông bác sĩ hứa. - Tôi rất hi vọng ở ông, bác sĩ Anton ạ. – Bà Olga vẫy tay chào rồi bước ra khỏi phòng, khép cửa lại. Ôi, cuối cùng thì đã có thể thở phào nhẹ nhõm. Như vậy có nghĩa là án tử dành cho tôi một lần nữa lại được hoãn chăng? Hình như số tôi luôn may mắn gặp được những người tốt bụng như bà Olga Semionovna. Cầu Chúa cho bà sống lâu, bà quả là một người phụ nữ tuyệt vời. Tôi sẽ chịu được ba cái vụ “cải trang” kia, xin bà đừng lo. Sơn sửa màu lông chỉ là chuyện nhỏ. Cần xẻ vành tai một chút cho giống vết thương do bị chó cắn ư? Cũng là chuyện nhỏ! Có xẻ te tua nham nhở ra cũng chẳng sao. Thậm chí cứ việc biến tôi thành giống chó doberman hay chó chăn cừu Trung Á cũng được. Tôi chấp nhận tuốt. Đã có ai nhìn thấy những giống chó ấy chưa? Chúng hoàn toàn không có vành tai, nhưng vẫn sống khỏe như thường. Quan trọng nhất là buồng gan vẫn còn nguyên trong bụng tôi và tôi tiếp tục được sống trên cõi đời này. Như vậy, tôi sẽ phải sống dưới một cái tên khác. Tên gì ấy nhỉ? Ờ, Grin. Thì đã sao nào. Một cái tên không đến nỗi tồi. Tuy nhiên, nếu tôi tìm được cách trốn thoát và trở về trường, không biết các thầy cô huấn luyện viên có nhận ra tôi không, vì lúc đó tôi đã bị tô lông thành màu khác, có khi trông sặc sỡ như con vẹt chứ chẳng chơi. Nhưng hình như tôi đã thả hồn đi quá xa. Chớ có vội mơ về ngày được trở lại trường. Để còn xem, liệu cái ông… ông gì ấy nhỉ, ờ ông Alexander Mikhailovich bạo chúa ấy có chấp nhận mi là con chó Grin của ông ấy hay không. Nhỡ chẳng may ông ấy phát hiện ra tôi chỉ là con Grin giả, nghĩa là bị đánh tráo thay cho con Grin thật của ông ấy, thì sao? Thôi thì phó mặc rủi may. Giờ đây, mọi sự chỉ có thể trông mong vào bà Olga Semionovna kính mến mà thôi. Một khi đã trót cưỡi lên lưng cọp thì ráng cưỡi cho khéo, chớ để ngã xuống, cọp nó xơi mất. Dĩ nhiên, trong chuyện này, tôi chẳng có tội lỗi gì cả. Người ta nghĩ ra những trò lừa dối gì đó, còn tôi thì lãnh hậu quả. Nhưng biết làm sao giờ, kiểu gì thì giờ đây tôi cũng sẽ phải trở thành con chó mang tên Grin của một đại gia nào đó. Dù sao thì như vậy cũng còn tốt hơn so với việc bị mổ bụng moi gan. Hai người đàn ông bước vào phòng mổ. Về sau tôi hiểu rằng đó là các phụ tá của ông bác sĩ. Cuộc “lột xác” của tôi bắt đầu.   Mời các bạn đón đọc Chó Dẫn Đường - Đại Gia Và Nhân Quả của tác giả Mikhail Samarsky & Phạm Bá Thủy (dịch).

Nguồn: dtv-ebook.com

Xem

Nghệ Thuật Giao Tiếp Để Thành Công
NHỮNG QUY TẮC VÀNG TRONG NGHỆ THUẬT GIAO TIẾP Các nghiên cứu cho thấy 85% thành công trong cuộc sống của chúng ta có liên quan trực tiếp đến kỹ năng giao tiếp. Chúng ta không thể đơn thương độc mã trên hành trình đến thành công. Điều phân biệt những người thành công với kẻ thất bại chính là người thành công có khả năng thu phục nhân tâm để phát huy tối đa tiềm lực cá nhân và tận dụng sức mạnh của người khác. Qua năm tháng, sự khéo léo trong giao tiếp sẽ chiếm lĩnh trái tim, trí óc của mọi người và họ luôn sẵn sàng giúp người đó thăng tiến đến đỉnh cao sự nghiệp. Giao tiếp là một nghệ thuật. Nhưng cho tới nay, cuốn sách về nghệ thuật giao tiếp đầy đủ, sâu sắc và có ảnh hưởng mạnh mẽ đến hàng triệu người thành đạt trên thế giới vẫn là cuốn Đắc nhân tâm của tác giả Dale Carnegie xuất bản từ năm 1936. Tiếp nối sau đó, có rất nhiều sách về nghệ thuật thuyết phục, gây ảnh hưởng, nghệ thuật đàm thoại... đã ra đời. Tuy nhiên, về cơ bản, nội dung các sách ấy vẫn không ra khỏi tinh thần của cuốn Đắc nhân tâm. Những gì Dale Carnegie viết nay đã trở nên kinh viện, giáo điều. Ai cũng biết rằng cần gây ảnh hưởng bằng nụ cười, ánh mắt, nên làm đối tác hài lòng… nhưng làm thế nào để đạt được điều đó thì chưa cuốn sách nào đề cập tới. Cuộc sống và thương trường hôm nay đã khác xa những năm 1936, và để đạt được thành công bạn thực sự cần những kỹ năng. Bằng Nghệ thuật giao tiếp để thành công – cuốn Đắc nhân tâm của thế kỷ XXI ‒ Leil Lowndes đã lấp đầy khoảng trống lớn này. Leil Lowndes là một trong những chuyên gia về nghệ thuật giao tiếp có uy tín trên trường quốc tế. Bà được mời nói chuyện tại nhiều thành phố lớn của Mỹ, các công ty thuộc danh sách Fortune 500 và nhiều tập đoàn lớn. Bà từng xuất hiện trên tạp chí New York Time, Chicago Tribune, Times và là tác giả của những cuốn sách bán chạy trên toàn thế giới. Từ những trải nghiệm của mình và đúc kết từ những cuốn cẩm nang về nghệ thuật thu phục nhân tâm, bà đã tổng hợp thành 92 thủ thuật trong cuốn sách này. Có thể coi đây là cách chuyển tải những kỹ năng giao tiếp tuyệt vời của các chuyên gia đến mọi người. Tác giả luôn quan niệm, thế giới này xoay quanh những ân nghĩa. Do đó, phần lớn các thủ thuật hướng đến việc gỡ rối cho đối phương, tỏ ra khéo léo, tinh tế và nhạy cảm... những yếu tố khiến bạn tỏ ra là một người giao tiếp có đẳng cấp và uy lực. Có thể bạn không chi ly trong từng trận đánh nhưng sẽ thắng trong toàn cuộc chiến. Mỗi đường đi nước bước trở thành một nấc trên các thang bậc vươn tới thành công. Bạn sẽ được dẫn dắt trong thế giới của nghệ thuật giao tiếp với 92 thủ thuật, từ những nấc thang đầu tiên như Tạo sự cuốn hút không lời, Nghệ thuật bắt chuyện, đến Cách tạo sự tương đồng, Phát huy sức mạnh của lời khen và tránh nịnh hót lố bịch, Cách dự tiệc như một chính trị gia hay Để giao tiếp đầy uy lực... và tránh những điều tối kỵ trong các cuộc chuyện trò.  Cuốn sách này hướng tới mọi đối tượng độc giả, dù là sinh viên, nhân viên bán hàng, doanh nhân, nhà quản lý, chính trị gia hay người nội trợ hoặc bất cứ ai muốn kiểm soát các mối quan hệ, thu nhập hay cuộc đời họ theo cách hiệu quả hơn... bởi xét cho cùng, tất cả chúng ta, bằng cách này hay cách khác, đều hướng tới một mục đích là tình yêu thương, sự giàu có và những người bạn chân thành.  92 thủ thuật trong Nghệ thuật giao tiếp để thành công không dừng lại ở những lý thuyết chung mà biến thành các thủ thuật trong những tình huống linh hoạt. Cuốn sách này trang bị cho bạn kiến thức, kỹ năng và cao hơn là thủ thuật giao tiếp, nhưng bạn chỉ trở thành bậc thầy giao tiếp chừng nào bạn tạo dựng được thói quen vận dụng chúng trong thực tiễn. Hãy bắt đầu hành trình biến kỹ năng giao tiếp đỉnh cao thành tài sản riêng của bạn! Hà Nội, ngày 24 tháng 6 năm 2009 CÔNG TY SÁCH ALPHA *** Leil Lowndes là một trong những chuyên gia về nghệ thuật giao tiếp có uy tín trên trường quốc tế. Từ những trải nghiệm của mình và đúc kết từ những cuốn cẩm nang về nghệ thuật thu phục nhân tâm, bà đã tổng hợp thành 92 thủ thuật trong cuốn sách này. Phần lớn các thủ thuật đều hướng đến việc gỡ rối cho đối phương, tỏ ra khéo léo, tinh tế và nhạy cảm... những yếu tố khiến bạn tỏ ra là một người giao tiếp có đẳng cấp và uy lực. Tác phẩm: Nghệ Thuật Giao Tiếp Để Thành Công Kết Giao Kinh Tế Tán Tỉnh Bất Kỳ Ai Nói Cho Hay Kết Giao Cho Khéo Làm Thế Nào Để Mọi Người Yêu Bạn  Giao Tiếp Thành Công Với Mọi Đối Tác - Những Bí Quyết Giúp Bạn Thành Công Trong Kinh Doanh ... *** Phương thức thu phục mọi người  Có bao giờ bạn ngưỡng mộ những người thành đạt, những người dường như có mọi thứ không? Họ nói chuyện thật tự tin trong các cuộc gặp gỡ hay các bữa tiệc. Họ có công việc tốt nhất, người bạn đời tuyệt vời nhất, những người bạn chân thành nhất, tài khoản ngân hàng lớn nhất và số điện thoại thời thượng nhất.  Nhiều người trong số họ không hề thông minh, lanh lợi hay được học hành nhiều hơn bạn, và thậm chí trông cũng chẳng ưa nhìn hơn bạn! Vậy điều gì khiến họ có được những thứ tốt đẹp đó? Có người cho rằng do gen di truyền, số khác lại cho rằng nhờ hôn nhân hoặc đơn giản chỉ do may mắn. Nhưng có lẽ họ nên ngẫm lại. Chung quy lại, tất cả là do những người thành đạt giỏi thu phục nhân tâm hơn mà thôi.  Không ai có thể đơn thương độc mã trên con đường vươn tới đỉnh cao. Sau nhiều năm, những người thành đạt ấy đã biết cách thu phục trái tim, khối óc của mọi người, và nhờ đó nhận được sự hỗ trợ lớn lao để từng bước tiến đến đỉnh cao trong sự nghiệp.  Những kẻ hay than vãn thường không bao giờ chịu thừa nhận sai sót của bản thân khi thất bại. Họ sẽ chẳng bao giờ nhận ra rằng chính những lời nói vụng về của mình đã làm tan vỡ một tình yêu, một mối kết giao hay một hợp đồng làm ăn nào đó.  Dường như những người thành đạt sở hữu chiếc túi chứa đầy phép thuật hay bàn tay của vua Midas ‒ hễ chạm vào bất kỳ việc gì cũng có thể mang lại thành công. Điều gì ẩn chứa trong chiếc túi thủ thuật của họ? Có rất nhiều thứ: Đó là những yếu tố tạo thành một tình bạn bền vững, một khả năng vượt trội, một sức lôi cuốn kỳ lạ khiến mọi người đều yêu mến họ. Họ cũng sở hữu tố chất lãnh đạo tiểm ẩn mà khi phát huy, nó sẽ khiến mọi người cần đến họ chứ không ai khác. Tất cả chúng ta, ít hay nhiều, đều có một vài thủ thuật như vậy trong chiếc túi của chính mình. Ai có trong tay tất cả các thủ thuật sẽ thành công. Cuốn sách này sẽ cung cấp cho bạn 92 thủ thuật những người thành đạt thường áp dụng để bạn có thể hoàn thiện bản thân và đạt được những gì bạn muốn. Cách khám phá các thủ thuật Nhiều năm trước, một giáo viên dạy kịch tức giận trước diễn xuất kém cỏi của tôi trong vở kịch ở trường, đã quát to: “Chính cơ thể em đang tố cáo em đấy. Suy nghĩ của em được thể hiện trong từng chuyển động nhỏ. Khuôn mặt em có thể biểu cảm bảy nghìn sắc thái khác nhau, và mỗi vẻ mặt sẽ bộc lộ chính xác con người và suy nghĩ thật sự của em.” Sau đó, ông đã nói một điều khiến tôi không thể nào quên: “Mỗi cử chỉ của em đều bộc lộ con người em.” Lời nói của ông thật chí lý! Trên sân khấu cuộc đời, tất cả những chuyển động vô thức của cơ thể sẽ bộc lộ phần nào cuộc đời bạn. Loài chó có thể nghe được những âm thanh mà tai người không nghe được; đôi mắt của chúng ta không thể nhìn xuyên bóng tối trong khi loài dơi có thể. Tuy nhiên, con người cũng có thể tạo nên những cử chỉ có sức mạnh phi thường để thu hút hoặc cự tuyệt người khác.  Bằng nhận thức, chúng ta sẽ không thể hiểu được linh cảm đó là gì. Dù vậy, cũng giống như đôi tai của loài chó và đôi mắt của loài dơi, những yếu tố tạo nên cảm xúc vô thức là có thật. Qua vô số các loại hành vi và phản ứng tinh tế diễn ra trong quá trình giao tiếp giữa hai người, liệu chúng ta có thể tiếp cận được những thủ thuật cụ thể để khiến mọi cuộc giao tiếp trở nên mạch lạc, tự tin, đáng tin cậy và lôi cuốn người nghe hơn không? Quyết tâm tìm câu trả lời, tôi đã đọc hầu hết mọi loại sách về kỹ năng giao tiếp, cách gây dựng lòng tin với người khác. Tôi đã khai thác hàng trăm nghiên cứu trên khắp thế giới viết về những phẩm chất giúp gây dựng khả năng lãnh đạo và uy tín. Tất cả để khám phá ra các thủ thuật giao tiếp mà bạn sẽ gặp trong cuốn sách này. Cuốn Đắc nhân tâm của thế kỷ XXI Hầu hết các nghiên cứu đều chỉ đơn thuần củng cố những điều đã được viết trong tác phẩm kinh điển Đắc nhân tâm của Dale Carnegie, xuất bản năm 1936. Qua nhiều năm trải nghiệm, ông khẳng định rằng nụ cười, sự quan tâm và làm cho người khác cảm thấy hài lòng về bản thân họ chính là những yếu tố tạo nên thành công. Trong thời đại ngày nay, liệu nó còn giá trị như 60 năm về trước không?  Nếu Dale Carnegie và hàng trăm tác giả khác đều có cùng một lời khuyên sắc sảo đến vậy thì tại sao chúng ta vẫn đang phải ra sức kiếm tìm những cuốn sách khác dạy cách thu phục và gây ảnh hưởng với mọi người? Có hai nguyên nhân chính: Thứ nhất: Giống như một nhà hiền triết khuyên: “Ở Trung Quốc, hãy nói tiếng Trung” nhưng lại không dạy bạn làm thế nào để giao tiếp bằng ngôn ngữ đó, thì chính Dale Carnegie và nhiều chuyên gia giao tiếp khác cũng có cùng một sai lầm như vậy. Họ chỉ luôn khuyên bạn phải làm cái này cái nọ nhưng hoàn toàn không chỉ ra phải làm như thế nào. Trong thế giới phức tạp ngày nay, nếu chỉ “mỉm cười” hoặc thốt ra “những lời tán tụng chân thành” thôi chưa đủ. Ngày nay, những doanh nhân đa nghi ngày càng thấu hiểu hơn những gì ẩn giấu đằng sau nụ cười khôn khéo hay lời khen ngợi của bạn.  Thứ hai: Thế giới hiện tại đã đổi khác nhiều so với những năm 1930, và chúng ta cần một phương thức mới để đạt đến thành công. Để tìm ra câu trả lời, tôi đã quan sát những nhân vật nổi tiếng đương đại. Tôi đã tìm ra những nhân tố cụ thể cũng như những phẩm chất trừu tượng mang lại thành công cho họ. Sau đó tôi đã biến chúng thành những kỹ năng mới dễ tiếp thu và áp dụng. Bạn sẽ nhanh chóng nhớ ra những thủ thuật ấy khi lâm vào một tình huống giao tiếp khó khăn. Những phát hiện, danh ngôn và thành ngữ trong cuốn sách này đều có thể vận dụng được. Khi bạn thực sự làm chủ chúng, tất cả mọi người, từ những người mới quen cho đến gia đình, bạn bè, đối tác sẽ vui vẻ dành cho bạn sự quý trọng hay bất cứ thứ gì có thể.  Đó chính là phần thưởng quý giá của bạn. Khi bạn chèo lái cuộc đời mình bằng những kỹ năng giao tiếp mới, bạn sẽ nhận thấy mọi người luôn mỉm cười hạnh phúc với những thành công của bạn. *** Bạn chỉ có 10 giây để thể hiện mình Khoảnh khắc của cái nhìn đầu tiên có tác động rất mạnh mẽ. Hình ảnh đầu tiên của bạn chính là một bản tự thuật rõ nét nhất. Nó chợt xuất hiện trong mắt người bạn mới quen và khắc sâu mãi mãi trong trí nhớ của họ. Đôi khi, những nghệ sỹ có thể nắm bắt được hình ảnh sinh động và những phản ứng tình cảm thoáng qua đó. Bạn tôi, Robert Grossman là một họa sỹ vẽ tranh biếm họa nổi tiếng, thường xuyên cộng tác với các tạp chí và nhà xuất bản danh tiếng. Bob sở hữu một khả năng đặc biệt, anh không những có thể nắm bắt được vẻ bề ngoài của mẫu vẽ mà còn có khả năng lột tả được tính cách của họ. Hình thể và tâm hồn của hàng trăm nhân vật nổi tiếng được khắc hoạ rõ nét trên những bản vẽ của anh. Một thoáng nhìn vào bức biếm họa vẽ những người nổi tiếng, bạn có thể thực sự “hiểu được” tính cách của chính người đó. Có lần, khi đến thăm xưởng tranh của Bob, tôi hỏi anh làm thế nào để có thể nắm bắt được tính cách của người khác giỏi đến vậy. Anh trả lời: “Dễ mà, mình chỉ nhìn họ thôi.” Bob giải thích cho tôi: “Hầu hết mọi khía cạnh tính cách con người đều bắt nguồn từ hình dáng, cử chỉ và cách đi đứng của họ.” Vừa nói Bob vừa dẫn tôi đến xem kho tranh nơi anh cất giữ những bức biếm họa về các chính khách. “Nhìn này, đây là sự hồn nhiên của tổng thống Bil Clinton”. Chỉ vào phần vai trong bức tranh kế tiếp, Bob nói: “Tính vụng về của tổng thống George Bush cha” là ở điểm này; chỉ vào ánh mắt tràn đầy nụ cười của vị cố tổng thống cậu giải thích: “Đây là sự hấp dẫn của tổng thống Reagan”; chỉ vào cái đầu nghiêng nghiêng đầy vẻ bí ẩn của nhân vật trong tranh, anh tiếp tục: “Đây là nét ranh mãnh của tổng thống Nixon”. Tìm kỹ hơn trong tập tranh của mình, rút ra một bức tranh vẽ Franklin Delano Roosevelt rồi chỉ vào chiếc mũi cao của ông, Bob nói: “Đây chính là sự kiêu hãnh của Franklin Delano Roosevelt”. Tất cả đều nằm trên khuôn mặt và cơ thể. Ấn tượng đầu tiên rất khó bị xóa nhòa. Vì sao ư? Vì thế giới hối hả và tràn ngập thông tin ngày nay đang bủa vây lấy mỗi người từng giây từng phút khiến cho tâm trí chúng ta quay cuồng. Chúng ta phải nhanh chóng đưa ra những phán đoán đúng đắn và làm tốt những việc cần làm. Vậy, bất cứ khi nào bạn gặp ai đó, thì ngay lập tức một thoáng hình ảnh của bạn sẽ in sâu trong tâm trí họ và trở thành dữ liệu được lưu vào trí nhớ họ trong một khoảng thời gian dài. Cơ thể bạn lên tiếng trước khi bạn kịp cất lời Liệu những dữ liệu mà họ lưu giữ về bạn có xác thực hay không? Vâng, trước khi bạn kịp nói, bản chất của bạn đã khắc sâu trong tâm trí họ. Chẳng cần phải nói dù chỉ một lời, cách mà bạn nhìn họ cũng như các cử chỉ đã tạo nên 80% ấn tượng ban đầu về bạn. Tôi đã sinh sống và làm việc tại nhiều nước mà tôi không nói được ngôn ngữ bản địa. Tuy nhiên, chẳng cần đến một âm tiết giúp hai người cùng hiểu ý nhau, những ấn tượng ban đầu về con người tôi đã nằm trong tầm ngắm của mọi người xung quanh. Bất cứ khi nào tôi gặp gỡ những đồng nghiệp mới, ngay lập tức tôi có thể hiểu được mức độ thân thiện của họ dành cho tôi cũng như sự tự tin của họ và đoán được khá chính xác vị trí của họ trong công ty. Tôi không hề có kỹ năng ngoại cảm đặc biệt, vậy đâu là cơ sở để tôi có thể phỏng đoán như vậy? Có lẽ bởi vì trước khi quá trình tư duy duy lý diễn ra, giác quan thứ 6 của bạn về ai đó đã bắt đầu vào cuộc. Những nghiên cứu cho thấy, các phản ứng tình cảm xuất hiện thậm chí trước khi não có đủ thời gian để ghi nhận được điều gì đã gây ra phản ứng đó. Bob nói với tôi, anh có khả năng nắm bắt được cú hích đầu tiên đó khi sáng tác những bức tranh biếm họa. Làm thế nào để nổi bật giữa đám đông? Karen bạn tôi là một chuyên gia có uy tín trong lĩnh vực kinh doanh đồ gia dụng. Chồng cô là nhân vật khá tên tuổi trong lĩnh vực truyền thông. Họ có hai đứa con trai nhỏ. Bất cứ khi nào Karen có mặt tại một cuộc triển lãm đồ gia dụng, mọi người đều tỏ ra tôn trọng cô. Tại các hội nghị, đồng nghiệp thường tranh nhau đứng cạnh chỉ để được chuyện trò và khoác tay cô chụp ảnh như với một chuyên gia đầu ngành đồ gia dụng. Nhưng cô than phiền rằng khi đi cùng chồng trong các buổi gặp gỡ đối tác, dường như cô trở thành một người rất đỗi bình thường. Khi đưa con đến trường, trông cô cũng giống những bà mẹ bình thường khác. Có lần Karen hỏi tôi: "Leil này, làm thế nào để trở nên nổi bật giữa đám đông?" Cách thức để đạt đến điều đó sẽ được trình bày trong phần sau đây. Khi áp dụng 9 thủ thuật này, bạn sẽ trở nên nổi bật trong bất cứ đám đông nào đó dù cho đó không phải là môi trường mà bạn thường giao tiếp. Hãy bắt đầu với nụ cười của bạn! 1. Tạo một nụ cười mê hoặc Một trong sáu lời khuyên mà tác giả Dale Carnegie đưa ra trong cuốn Đắc nhân tâm chính là nụ cười. Những tác giả tên tuổi trong lĩnh vực giao tiếp luôn nhắc đi nhắc lại lời khuyên này của ông. Tuy nhiên, đã đến lúc chúng ta phải xem lại vai trò của nụ cười trong các mối quan hệ ngày càng phức tạp hơn giữa con người. Một nụ cười thoáng qua của thập niên 1930 không còn phát huy tác dụng trong thời đại ngày nay. Những nhân vật tầm cỡ trong các lĩnh vực của cuộc sống đang làm phong phú nụ cười của chính mình. Khi nụ cười ấy xuất hiện, nó trở nên đầy uy lực và thế giới này như đang mỉm cười với họ. Các nhà nghiên cứu đã phân loại hàng tá các điệu cười khác nhau: từ điệu cười méo mó của kẻ hay nói dối cho đến nụ cười thiên thần của một đứa trẻ sơ sinh. Một số thật ấm áp, số khác lại lạnh nhạt. Có cả điệu cười chân thật và điệu cười giả tạo. Người thành công nhận thức được rằng nụ cười của mình chính là một trong những vũ khí mạnh nhất, vì vậy họ đã điều chỉnh để nó phát huy tác dụng tối đa. Làm thế nào để điều chỉnh nụ cười của bạn? Mời các bạn đón đọc Nghệ Thuật Giao Tiếp Để Thành Công của tác giả Leil Lowndes.
Luyện Đọc Siêu Tốc
Với lượng thông tin khổng lồ chúng ta tiếp nhận hàng ngày từ báo chí, email, báo cáo, sách vở, việc đọc là một trong những kỹ năng được sử dụng nhiều nhất. Tuy nhiên, so với những kỹ năng khác mà chúng ta luôn cố gắng cải thiện tốt hơn, kỹ năng đọc thường không được quan tâm đúng mức. Cuốn sách này sẽ giúp bạn tìm hiểu các nguyên lý và kỹ năng cần thiết để trở thành người đọc nhanh và hiệu quả trong một thời gian ngắn. Các phương pháp đọc sách siêu tốc đang nằm trong tay bạn. Bạn hoàn toàn có thể thay đổi được khả năng đọc của chính mình và bằng cách đó, cuộc đời bạn cũng sẽ đổi khác. *** LUYỆN ĐỌC SIÊU TỐC CÓ Ý NGHĨA NHƯ NÀO VỚI BẠN Học cách đọc nhanh gấp 3 lần cùng với khả năng hiểu tốt hơn, nhớ được nhiều hơn và cải thiện khả năng ghi nhớ - ngay tại nhà - chỉ trong 6 tuần ngắn ngủi Không khó để một người bình thường chạy hết 1 dặm trong vòng 8 phút. Nhưng người chạy nhanh nhất thế giới lại có thể hoàn thành việc này chỉ với nửa thời gian đó. Nếu theo dõi một nhà vô địch bơi lội trong cuộc đua cự ly 100m, bạn có thể dễ dàng nhận thấy người đó không thể bơi nhanh gấp hai lần so với bạn − cho dù bạn chỉ bơi ở tốc độ vừa phải. Tuy nhiên, nhiều người lại có thể đọc nhanh gấp ba, gấp năm, thậm chí gấp mười lần so với bạn. Thực tế, với sách giấy, chỉ có vài người – không nhiều – có thể đọc được ở tốc độ đáng kinh ngạc – đọc hết nhiều cuốn sách với tốc độ chóng mặt. Có thể bạn biết John F. Kennedy được nhớ đến là một trong số những người sở hữu kỹ năng đọc nhanh này. Khi còn ở Nhà Trắng, Theodore Roosevelt thường đọc một cuốn sách mỗi ngày, vào trước bữa sáng. Còn Oliver Wendell Holmes chỉ cần liếc qua các trang sách trên đường đi bộ đến Tòa án Tối cao là có thể trả lời cực kỳ chi tiết các câu hỏi liên quan đến tài liệu sau đó. Đây chỉ là một vài người nổi tiếng có khả năng đọc nhanh được biết đến. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều người bình thường khác cũng có khả năng đọc lướt qua sách và tạp chí “với vận tốc của gió”. Luyện đọc siêu tốc Phải đến những năm 1940, chúng ta mới có bước đột phá quan trọng đầu tiên về việc đọc nhanh. Một giáo viên trường Salt Lake City đã khám phá ra cách giúp người đọc ở tốc độ trung bình trở thành những người đọc siêu nhanh. Từ đó đến nay, hàng nghìn người đã học và thực hành thành công, tốc độ đọc của họ tăng lên tối thiểu ba lần cùng với việc cải thiện khả năng nhận thức. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ có thể được dạy trên lớp và học viên phải trả hàng trăm đô-la để được hướng dẫn. Giờ đây, tất cả những kỹ thuật mang tính cách mạng này đã có sẵn để bạn tự học cùng những bài tập dễ thực hiện. Chúng tôi đã mất 4 năm xây dựng, nghiên cứu và thử nghiệm để đưa những phương pháp tự học này đến tay bạn. Giờ đây, bạn có thể học ngay tại nhà vào bất cứ lúc nào rảnh rỗi. Mọi chủ đề và kiến thức của toàn nhân loại sẽ nằm trong tay bạn. Bằng những phương pháp mới này, bạn sẽ tìm ra cách để có thể trở thành một trong những người đọc nhanh nhất thế giới. Một số kỹ năng đột phá bạn sẽ học được Bạn sẽ khám phá ra phương pháp đọc tinh nhanh và hiệu quả hơn. Tinh nhanh hơn nghĩa là bạn sẽ đọc nhanh một tài liệu nào đó ngang bằng với khả năng suy nghĩ về nó. Bạn sẽ biết khi nào phải tăng tốc và khi nào phải đọc chậm lại. Bạn sẽ học được tất cả “mẹo” của những người đọc tốt. Bạn sẽ lĩnh hội được thông tin với tốc độ mà bạn chưa từng nghĩ đến. Và cả những phương thức tích cực khác. Bạn sẽ tìm ra cách nhớ những điều mình đã đọc. Sự tập trung chính là bản năng thứ hai trong việc đọc. Bạn sẽ bắt đầu suy nghĩ rõ ràng hơn và sắp xếp việc đọc hằng ngày. Điều này giúp bạn có nhiều thời gian rảnh rỗi dành cho những mối quan tâm bên ngoài. Bạn sẽ trở nên thú vị hơn trong mắt bạn bè, gia đình, và khi có thêm sự hiểu biết, bạn cũng sẽ tự tin hơn vào chính mình. Hãy bắt đầu ngay hôm nay, bạn sẽ đọc được nhanh hơn ít nhất 30% sau một tuần − nghĩa là trong cùng một khoảng thời gian, thay vì chỉ đọc được 30 trang thì nay bạn sẽ đọc được 40 trang mà không phải sử dụng máy móc hay bất kỳ thiết bị hỗ trợ nào. Bạn sẽ bắt đầu đến với các bài luyện đột phá, thứ đã giúp hàng trăm nghìn người đạt tốc độ đọc gấp hai và ba lần chỉ trong vài ngày. Bạn sẽ khám phá ra lối hành văn của người viết, từ đó bạn có thể đọc nhanh hơn nữa. Bạn sẽ bắt đầu với lối viết trừu tượng – lối viết khó nhất. Và bạn cũng sẽ tìm hiểu nhiều phương pháp đọc khác nhau – đúng vậy, bạn sẽ biết nhiều hơn một cách đọc. Ngay cả thái độ cũng có thể ảnh hưởng đến tốc độ đọc, và bạn sẽ tìm hiểu xem mình có thể làm gì. Bốn chương được dành để học đọc nhanh – cách học hiệu quả và nhanh hơn, bằng tất cả các phương pháp mới nhất, giúp nhiều sinh viên đạt được điểm số cao mà chỉ mất một nửa thời gian người khác đã bỏ ra. Học cách đọc báo “ngay lập tức” sẽ giúp bạn có thể đọc được nhiều hơn một tờ báo mỗi ngày hoặc nhiều hơn hai cuốn tạp chí mỗi tuần. Và còn nhiều, nhiều hơn thế. Tôi đã trở thành người đọc nhanh như thế nào? Tôi sẽ chia sẻ với bạn cách tôi trở thành người đọc nhanh. Năm 1966, tôi đã rất lo lắng về khả năng đọc của mình sau đại học. Khi đó, trên ti vi chiếu đoạn quảng cáo về một người đàn ông trẻ đang lướt ngón tay trên một trang sách và đọc được hàng nghìn từ mỗi phút. Ngay lập tức, tôi đã điện đến Học viện Evelyn Wood Reading Dynamics và đăng ký lớp học vào sáng thứ Bảy. Chỉ trong vài tuần, khóa học thú vị này đã giúp tôi đọc nhanh hơn gấp năm lần. Việc duy trì khả năng đọc như vậy ở trường trở nên dễ dàng một cách khó tin. Trên thực tế, tôi đã vừa duy trì việc nghiên cứu của mình, vừa tiếp tục làm một công việc toàn thời gian mà vẫn có thể hoàn thành việc tốt nghiệp. Năm 1967, tôi đã gặp Evelyn Wood, một người phụ nữ tuyệt vời và tận tụy, cô ấy đã dành cả cuộc đời để giúp người khác thay đổi cuộc sống bằng việc đọc sách. Và tôi còn học được từ cô ấy cách tư duy bắt đầu với khả năng lĩnh hội thật nhanh tài liệu giấy. Vài năm sau, tôi không chỉ dạy kỹ năng tuyệt vời này cho nhân viên Nhà Trắng, mà còn trở thành Giám đốc Quốc gia về Giáo dục cho Học viện Evelyn Wood Reading Dynamics – theo yêu cầu của riêng Evelyn Wood. Sau khi rời Học viện, tôi đã quyết tâm tìm ra một phương pháp giúp mọi người tự học những kỹ thuật này và đem chúng đến với hàng trăm nghìn người khác – những người không có điều kiện tham gia các lớp học đắt đỏ. Luyện đọc siêu tốc miêu tả một cách toàn diện phương thức tự học mới, bao gồm bài tập dành riêng cho những người tự học. Bạn sẽ tìm thấy toàn bộ lý thuyết và kỹ thuật tốt nhất được dạy trong các khóa đọc nhanh cùng với các kỹ thuật mới tôi đã xây dựng cho lớp học của mình – những thứ không thể tìm thấy ở nơi khác. Lần đầu tiên, những bí quyết đọc nhanh, đọc siêu tốc được “bày sẵn” cho tất cả mọi người. Ai cũng có thể cầm cuốn sách này và tìm hiểu các nguyên lý, cũng như kỹ năng cần thiết để trở thành người đọc nhanh và hiệu quả. Thậm chí, cả những người đã hoàn thành các khóa đọc nhanh muốn tiếp tục cải thiện, rèn giũa các kỹ năng hoặc tìm hiểu sâu hơn các vấn đề, đều có thể sử dụng. Với cuốn sách này, bạn không chỉ học được những kỹ năng đột phá mà còn có thể áp dụng chúng sau một khoảng thời gian cực kỳ ngắn. Cuốn sách Luyện đọc siêu tốc đang nằm trong tay bạn. Bạn sẽ thay đổi được khả năng đọc của chính mình, và bằng cách đó, cuộc đời bạn cũng sẽ đổi khác. Peter Kump *** ĐỂ TIẾT KIỆM THỜI GIAN, HÃY BẮT ĐẦU NGAY HÔM NAY Mọi người thường nói rằng họ cần một khóa học đọc nhanh nhưng lại không có thời gian bởi họ vốn đã phải đọc rất nhiều thứ, từ tờ báo buổi sáng cho đến những e-mail dài dòng. Nhiều người trong chúng ta đang chìm ngập trong biển thông tin. Nếu cho rằng, việc đọc quá nhiều cản trở bạn trở thành người đọc nhanh thì có lẽ bạn nên xét lại. Mặc dù việc rèn luyện trong một hoặc hai tuần đầu có thể “ngốn” của bạn thêm nhiều thời gian, nhưng bạn nên đọc thật nhanh, không chỉ để luyện tập mà còn để đọc hoặc nghiên cứu tài liệu của mình. Nếu không có thời gian cho cả hai thì giờ là lúc bạn nên học cách tiết kiệm khoảng thời gian này. Việc học kỹ năng đọc hiệu quả tương đối đơn giản. Mỗi lần đọc một chương trong cuốn sách này, bạn hãy thực hành các bài tập ngắn trước khi chuyển sang chương tiếp theo. Trung bình mỗi phần luyện tập cần khoảng 20 phút, nhưng thường sẽ mất ít thời gian hơn thế. Sau 6 bài học đầu tiên là phần bài tập đặc biệt. Trong thời gian hoàn thành 6 bài học tiếp theo, bạn vẫn phải song song thực hành các bài tập này hằng ngày. Thời gian dành để thực hành bài tập có thể khác nhau, tùy thuộc vào việc bạn muốn kỹ năng đọc của mình được cải thiện đến mức nào. 6 bài học là 6 bí quyết, mỗi bí quyết lại có một phần bài tập riêng. Tuần đầu tiên sẽ trôi qua rất nhanh. Bạn sẽ học một số thứ liên quan đến cách đọc nhanh, sau đó hãy tự kiểm tra khả năng đọc hiện tại của mình và bắt đầu quá trình cải thiện tốc độ đọc. Đến cuối tuần này, bạn sẽ đọc nhanh hơn ít nhất 10%, thậm chí còn có thể hơn thế. Tất nhiên, trong khi học đọc nhanh, bạn cũng sẽ đọc cuốn sách này nhanh hơn. Đọc tinh nhanh là một kỹ năng Đọc tinh nhanh không phải là một kỹ năng khó học. Đa số việc học của người lớn là học các khái niệm, hoàn toàn khác so với việc phát triển một kỹ năng. Học khái niệm chủ yếu là quá trình phát triển hiểu biết về một vấn đề, có thể đạt được qua việc nghe hoặc đọc. Đây chính là kiến thức ban đầu. Phát triển kỹ năng cũng cần có kiến thức, nhưng những kiến thức này phải được kết hợp với sự rèn luyện những điều bạn đang học. Đôi khi bạn phải rèn luyện mà không có lý thuyết, vì chỉ khi nào thực hiện được điều đó thì bạn mới có kiến thức. Có một khác biệt nữa giữa việc học lý thuyết và việc phát triển một kỹ năng. Đôi khi, các lý thuyết có thể học được rất nhanh, đặc biệt với người lớn. Nhưng học một kỹ năng phức tạp như kỹ năng đọc, rất khó có thể đạt được ngay. Bạn phải nắm vững từng khía cạnh của kỹ năng đó trước khi chuyển sang khía cạnh tiếp theo. Đọc trọn cuốn sách này trong một buổi tối và chỉ hiểu về nó thôi thì chưa đủ. Cách học kỹ năng thành công Nhìn chung, trong việc học các kỹ năng mới, việc thực hành mỗi ngày một chút là tốt nhất. Nếu cố học tất cả trong một lúc, bạn có thể hiểu rất nhanh cách thực hiện nhưng lại không thể thực hành tốt. Để nắm được hết nội dung cuốn sách và tiến bộ nhanh nhất, bạn hãy lên kế hoạch mỗi ngày hoàn thành một chương. Bắt đầu học một kỹ năng mới thường rất khó khăn. Mọi người thường có xu hướng gác lại vào cuối ngày, đặc biệt là khi học lần đầu. Do vậy, một khoảng thời gian kiên định mỗi ngày là điều bắt buộc. Buổi sáng thường là khoảng thời gian tốt nhất vì những việc khác vẫn có thể hoãn lại đến tối. Trước khi bắt đầu học đọc nhanh, bạn hãy xác định thời gian dành cho việc này mỗi ngày. Nếu đưa việc học vào thời gian biểu hằng ngày, bạn sẽ thấy mình tiến bộ rõ rệt. Một “học viên” lớn tuổi đã làm được việc đó Arthur, một trong những học viên lớn tuổi của tôi, là nhân sự cao cấp mới về hưu của một trong những hãng môi giới danh tiếng nhất phố Wall. Ông đã quyết định tiếp tục học tập và phát triển bản thân sau khi nghỉ hưu với một kế hoạch và sự quyết tâm cao độ. Ông cảm thấy một khóa học đọc hiệu quả sẽ là khởi đầu thú vị. Có khá nhiều bằng chứng đề cập tới việc “tre già khó uốn” và khi đã bước qua tuổi 60, việc cố học thói quen đọc mới không phải là một việc dễ dàng. Sau bước khởi đầu chậm chạp dưới mức trung bình, giờ đây, Arthur đã đọc được nhanh hơn gấp ba lần, đồng thời nâng cao khả năng hiểu của mình. Nhưng với tôi, việc Arthur khẳng định ông có khả năng đọc hiểu được nhiều hơn và có thể sử dụng tốt các kiến thức đã tiếp thu còn quan trọng hơn bất kỳ con số thống kê nào. Lưu ý: Không được đọc hết cuốn sách rồi quay lại thực hành, vì nhiều bài tập sẽ không còn tác dụng khi bạn đã biết phần tiếp theo. Hãy nắm vững từng khái niệm và làm bài tập trước khi chuyển sang chương mới. Nếu làm được như vậy, tôi đảm bảo bạn sẽ cải thiện được kỹ năng đọc của mình. Một người đọc tốt là một người đọc linh hoạt Học đọc siêu tốc không đơn thuần là tăng tốc độ đọc. Bạn sẽ học đọc theo một cách hoàn toàn mới. Khi mọi người hỏi làm thế nào tôi đọc được nhanh, tôi không thể trả lời bằng số từ đọc được mỗi phút. Cũng như việc bạn hỏi một tài xế xem anh ta có thể lái xe nhanh ra sao. Anh ta thường sẽ trả lời rằng, điều đó còn phụ thuộc vào tình trạng xe, điều kiện đường sá, thời tiết, giao thông, mức độ quen thuộc với con đường và mức độ hấp dẫn của việc đi được đến đích. Tương tự tài xế, một người đọc hiệu quả thay đổi tốc độ tùy thuộc vào mức độ khó của tài liệu, cách tổ chức văn bản, hiểu biết về đề tài và mục đích đọc. Vì vậy, thay vì đọc mọi thứ theo cùng một phương pháp, hãy bắt đầu từ đầu và đọc từng từ cho đến hết, bạn sẽ học được nhiều cách đọc khác nhau, cách điều chỉnh cho phù hợp với mỗi tài liệu để đáp ứng mục đích cụ thể của mình. Bạn mong đợi học được điều gì? Đối với thể loại khó đọc nhất như tài liệu kỹ thuật và tài liệu nghiên cứu, sinh viên trung bình có thể giảm bớt từ ⅓ đến ½ lượng thời gian nghiên cứu của mình và nắm được nội dung tài liệu tốt hơn. Các chuyên gia và doanh nhân có thể đọc được các báo cáo, e-mail, thư từ thông thường và các tạp chí chuyên ngành nhanh gấp 2-4 lần so với hiện tại. Nếu chỉ đọc với mục đích giải trí, cùng hầu hết các thể loại tiểu thuyết và tài liệu dễ đọc, bạn có thể đạt tốc độ nhanh gấp 5-10 lần. Bạn sẽ không chỉ học để đọc tinh nhanh hơn mà còn học cách đọc hiệu quả hơn. Chẳng hạn, cách hiểu tài liệu nhanh hơn, cách nhớ được những gì mình đọc, cách xác định mục đích đọc các loại tài liệu khác nhau và cách tập trung tốt hơn. Đọc là một kỹ năng cực kỳ phức tạp và có rất nhiều điều mới mẻ để tìm hiểu về nó. Bất kể nhu cầu đọc của bạn là gì, nếu đặt mình vào các bài học trong cuốn sách này, bạn sẽ bắt đầu cải thiện ngay lập tức, không những trở thành người đọc nhanh hơn mà còn là người đọc hiệu quả hơn chỉ trong 6 tuần. Sherri Weisman là một học viên nghiêm túc và chăm chỉ của khóa học đọc hiệu quả, cô ấy không chỉ trở thành người đọc nhanh nhất trong nhiều tuần của khóa học mà còn đạt được những thành tích đáng kinh ngạc, khiến nhiều người sửng sốt, thậm chí hoài nghi. Một lần, tại trường trung học nơi cô ấy đang theo học, giáo viên dành cho học sinh 15 phút cuối giờ để đọc một cuốn sách đã được chỉ định từ đầu giờ. Cô ấy đã hoàn thành nó trong vài phút và loay hoay làm một việc gì đó, khiến giáo viên cho rằng cô ấy đã không tập trung đọc sách như các bạn khác. Khi bị nhắc nhở, cô ấy nói rằng mình đã đọc xong rồi. Giáo viên không tin, liền yêu cầu cô ấy lên đứng trước lớp và nói xem nội dung cuốn sách viết về những vấn đề gì. Cô ấy đã trả lời chính xác nhưng giáo viên vẫn tiếp tục nghi ngờ và một mực cho rằng, cô ấy đã đọc cuốn sách này từ trước khi tới lớp. Bắt đầu như thế nào? Việc đầu tiên bạn nên làm là tự kiểm tra và đánh giá khả năng đọc của mình. Điều này có nghĩa là bạn phải xác lập tốc độ đọc khởi điểm và kiểm tra xem mình có thể nhớ được bao nhiêu từ từ những gì đã đọc. Chương tiếp theo sẽ nói về chủ đề này. Trước tiên hãy làm một bài tập ngắn. Hãy thu thập một số tài liệu sau khi hoàn thành. Bài tập đầu tiên này là bước chuẩn bị để làm các bài tập khác trong khóa học − và sẽ chỉ tốn tối đa 5 phút. Bạn cần sử dụng bảng theo dõi sự tiến bộ (mẫu ở cuối sách, sẽ sử dụng trong nhiều bài tập và bài thực hành xuyên suốt cuốn sách này). BÀI TẬP SỐ 1 Tài liệu: Bảng theo dõi sự tiến bộ (ở cuối sách). Dùng bút mực hoặc bút chì (hoặc có thể sử dụng phần mềm xử lý yêu thích trên máy tính cá nhân. Hãy tạo một tệp riêng cho mục đích này). Phần thứ nhất: Nếu chỉ còn sống được 6 tháng và có thể đọc 10 cuốn sách trong khoảng thời gian đó, bạn sẽ chọn những cuốn sách nào? Trong 3 phút, hãy liệt kê vào bảng theo dõi sự tiến bộ. Không phải những cuốn bạn cảm thấy mình nên đọc, mà là những cuốn bạn thực sự muốn đọc. Phần thứ hai: Dành tối đa 2 phút để viết ra bất cứ chủ đề hoặc vấn đề nào bạn muốn tìm hiểu thêm nếu có thời gian. Sau khi hoàn thành bài tập này, bạn nên thu thập một số tài liệu cần thiết cho chương tiếp theo. Tôi đã nghiệm ra rằng, nếu sinh viên thực hành đọc bằng tài liệu của chính mình − hay các tài liệu mà họ thực sự quan tâm − những khó khăn liên quan đến việc đọc sẽ được giảm đi một cách dễ dàng và họ cũng sẽ tiến bộ nhanh hơn trong khóa học. Tài liệu bạn cần có thể được tìm thấy ngay trong nhà, ở nơi làm việc, trong các hiệu sách, quầy sách hoặc qua các nguồn trực tuyến. Chúng đơn giản là những cuốn sách bạn hay đọc, những tờ báo và tạp chí mà bạn đặt mua hoặc tài liệu giấy từ các bài báo chọn lọc trực tuyến. Hãy tập hợp lại để sẵn sàng cho việc tự kiểm tra vào ngày mai. Dụng cụ, tài liệu bạn cần trong tuần đầu - Bút chì hoặc bút mực. - Một thiết bị định giờ. Có thể dùng một trong những thứ sau: đồng hồ đeo tay hoặc đồng hồ treo tường/để bàn có kim giây chuyển động quét, đồng hồ bấm giờ, máy ghi âm băng từ hoặc bất kỳ thiết bị bấm giờ nào đặt được một phút. Nếu muốn, bạn có thể dùng đồng hồ trên máy tính. - Một cuốn sách để bạn tự kiểm tra. Đây phải là cuốn sách bạn chưa từng đọc, một cuốn sách có chủ đề phổ biến hoặc một cuốn tiểu sử sẽ là lựa chọn tốt nhất. Tránh các cuốn tiểu thuyết và sách hướng dẫn. Tạp chí thường không phù hợp cho việc kiểm tra vì phần lớn các bài viết không đủ dài. - Chọn tùy ý một cuốn sách khác. Có thể là cuốn bạn thường đọc giải trí. Không nên chọn sách quá khó và cũng có thể sử dụng cuốn bạn đã đọc từ trước. - Giấy, khổ A4. (Có thể tạo một tệp trên máy tính để theo dõi sự tiến bộ) Trong khi tập hợp những vật dụng cần thiết ở trên, bạn cũng nên tìm kiếm những cuốn sách liệt kê trong bài tập số 1. Mặc dù bài tập đặt giả định rằng, bạn có 6 tháng để đọc những cuốn sách này, nhưng nhiều khả năng bạn có thể đọc hết chúng trong 6 tuần tới. Trường hợp không có sẵn, hãy lên kế hoạch tìm kiếm trong thư viện địa phương, tiệm sách gần nhà hoặc đặt mua trực tuyến. Không nhất thiết phải có tất cả các cuốn sách này cùng một lúc, nhưng bạn phải có chúng khi cần. Ngay khi có được tài liệu cho tuần này, bạn đã sẵn sàng bắt đầu chương tiếp theo. Hãy xác định mốc thời gian đều đặn hằng ngày để đọc các chương sách, và lên kế hoạch bắt đầu vào thời điểm đó trong ngày mai. Mời các bạn đón đọc Luyện Đọc Siêu Tốc của tác giả Peter Kump.
Trí Não Bất Bại
“Quá đát.” “Gần đất xa trời.” “Xế chiều.” “Hưu trí.” Những ngôn từ này cho thấy một sự ngộ nhận dai dẳng rằng tuổi tác là một trải nghiệm tiêu cực và tuổi già êm đẹp chẳng có gì khác ngoài việc làm chậm tiến trình suy thoái tất yếu của thân và tâm. Thật là sai lầm. Một số tặng phẩm quý giá nhất trong cuộc sống chỉ có thể đến bằng tuổi tác: Sự uyên bác, chẳng hạn, và sự tinh thông biết bao địa hạt kinh nghiệm khác của con người đều đòi hỏi hàng chục năm học hỏi. Tuổi tác là lúc con người đầy ắp những kinh nghiệm tích cực, và tuổi cao niên cũng là lúc để khai thác và thể hiện tiềm năng tích cực lớn lao mà mỗi chúng ta đều có, nhằm tiến hóa, thương yêu và hạnh phúc. Tất nhiên, tuổi tác cũng mang lại những thách thức và tổn thất..." Cuốn sách Trí Não Bất Bại (The Mature Mind) của tiến sĩ Gene D. Cohen là cuốn sách đầu tiên công bố một cách súc tích các khám phá đầy bất ngờ về não bộ và tuổi tác, mang lại tin vui thật sự cho những ai quan tâm đến hoạt động trí não, nhất là những người cao niên. Bằng lối mô tả thật cô đọng và đặc sắc về các thành tựu mới nhất của ngành thần kinh học, cùng với những câu chuyện minh họa lý thú và các ca nghiên cứu điển hình, ông đã giúp độc giả thay đổi hoàn toàn cái nhìn về tuổi tác và trí não, hiểu được bản thân và những người xung quanh, và có thể tự đề ra các chiến lược để hoàn thiện cá nhân. *** Trước tiên, tôi muốn cám ơn sự hỗ trợ và kiên nhẫn đầy ân cần từ gia đình tôi trong thời gian tôi soạn sách này. Thực tế là trong suốt mười tháng này tôi đang hồi phục sau khi bị gãy xương đùi và phải giải phẫu hai lần, điều đó càng khiến cho cho sự ủng hộ của gia đình trở nên bội phần quý giá. Vợ tôi, Wendy Miller, và con gái tôi, Eliana, thật phi thường trong thời gian qua, và con trai tôi, Alex, cùng vợ, Kate, và hai cháu gái của tôi – Ruby và Lucy – cũng là một sự cổ vũ tuyệt vời từ nơi xa, ở Camden, Maine. Tôi cũng muốn cám ơn những lời khuyên, sự trợ giúp và khích lệ vô giá mà Teresa Barker dành cho tôi trong quá trình lên kế hoạch, phác thảo sơ bộ và soạn thảo cuốn sách. Tôi cũng hết sức biết ơn Stephen Braun, người đã cộng tác rất chặt chẽ với tôi để giúp bản thảo cuối cùng đi đến đích, góp phần cực kỳ quan trọng trong việc bản thảo đạt chất lượng và kịp thời hạn. Tôi cũng rất biết ơn Gail Ross, đại diện xuất bản của tôi, người đã nỗ lực để kết nối tôi với Basic Books và tiếp tục hỗ trợ để mọi việc diễn ra suôn sẻ. Và tôi cũng biết ơn rất nhiều với Howard Yoon, người đã làm việc cần mẫn với Gail trong suốt quá trình này. Cảm ơn Jo Ann Miller, biên tập viên sách của tôi tại Basic Books, người đã làm việc chặt chẽ với tôi, luôn luôn nhanh nhẹn và tận tình trả lời các câu hỏi, giải quyết vấn đề và thúc đẩy công việc. Xin gửi lời tri ân sâu sắc đến các nhà bảo trợ những cuộc nghiên cứu chủ chốt tôi mô tả trong sách này. Tổ chức Atlantic Philanthropies (USA) Inc. đã hỗ trợ Nghiên cứu Hưu niên Thế kỷ 21. Cùng với Quỹ Helen Bader, họ cũng hỗ trợ biên soạn và đánh giá danh mục sách thiếu nhi đã chọn (để trẻ em có cái nhìn tích cực về sự lão hóa). Nghiên cứu Tính sáng tạo và Cao niên đã được hỗ trợ bởi sáu nhà bảo trợ, dẫn đầu bởi Quỹ Bảo trợ Nghệ thuật Quốc gia (NEA). Năm nhà bảo trợ kia là Trung tâm Dịch vụ Sức khỏe Tâm thần thuộc Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ, Viện Sức khỏe Tâm thần tại Viện Y tế Quốc gia, AARP, Quỹ Stella và Charles Guttman và Quỹ Nghiên cứu Âm nhạc Quốc tế. Về cuộc nghiên cứu này, xin đặc biệt cám ơn Paula Terry, cán bộ dự án tại NEA. Sau khi cuốn sách Thời sáng tạo của tôi ra đời, Paula, người đứng đầu Văn phòng Chương trình Tiếp cận và điều phối các dự án về lão hóa tại Quỹ Bảo trợ Nghệ thuật Quốc gia, đã đọc và quan tâm đến phần tóm tắt của cuộc nghiên cứu về tác động của sự biểu đạt sáng tạo đối với sức khỏe ở tuổi cao niên. Quỹ bảo trợ này từ lâu đã cam kết đưa toàn bộ các loại hình nghệ thuật đến với những người không đủ điều kiện tiếp cận, gồm cả người lớn tuổi. Nhận thấy phần dữ liệu ít ỏi ấy đã đề cập đến tác động của các chương trình nghệ thuật chuyên nghiệp đối với người lớn tuổi, Paula đã khuyến khích tôi soạn định hướng cho một cuộc nghiên cứu và nộp đề xuất cho Quỹ. Tôi cũng xin cám ơn Quỹ Small-Alper Family đã đóng góp cho quá trình biên soạn cuốn sách này. Cuối cùng, tôi muốn bày tỏ sự tri ân đặc biệt với các đồng nghiệp của tôi tại ba địa bàn nghiên cứu trong Nghiên cứu Tính sáng tạo và Cao niên mà tôi đã dẫn dắt. Jeanne Kelly, thuộc Trường Âm nhạc Levine, giữ vai trò giám đốc nghệ thuật khu vực Washington, D.C., một phần của cuộc nghiên cứu. Jeff Chapline, người đứng đầu Trung tâm Cao niên và Thanh niên trong Nghệ thuật (CEYA), chỉ đạo khu vực San Francisco. Susan Perlstein, người đứng đầu tổ chức Người cao niên Chia sẻ Nghệ thuật (ESTA), chỉ đạo khu vực Brooklyn và chia sẻ các phát hiện quan trọng của Nghiên cứu về Tính sáng tạo và Cao niên với Trung tâm Quốc gia về Cao niên Sáng tạo (NCCA), mà bà cũng là người lãnh đạo, để thúc đẩy việc đưa các kết quả nghiên cứu vào ứng dụng thực tiễn trong các chương trình nghệ thuật cộng đồng trên cả nước. Làm việc với những đồng nghiệp tuyệt vời này giống như được đứng trong một đội hình lý tưởng. *** Trở ngại lớn nhất đối với hành trình khám phá không phải là sự dốt nát – mà là ảo tưởng về sự hiểu biết. • Daniel J. Boorstin “Quá đát.” “Gần đất xa trời.” “Xế chiều.” “Hưu trí.” Những ngôn từ này cho thấy một sự ngộ nhận dai dẳng rằng tuổi tác là một trải nghiệm tiêu cực và tuổi già êm đẹp chẳng có gì khác ngoài việc làm chậm tiến trình suy thoái tất yếu của thân và tâm. Thật là sai lầm. Một số tặng phẩm quý giá nhất trong cuộc sống chỉ có thể đến bằng tuổi tác: Sự uyên bác, chẳng hạn, và sự tinh thông biết bao địa hạt kinh nghiệm khác của con người đều đòi hỏi hàng chục năm học hỏi. Tuổi tác là lúc con người đầy ắp những kinh nghiệm tích cực, và tuổi cao niên cũng là lúc để khai thác và thể hiện tiềm năng tích cực lớn lao mà mỗi chúng ta đều có, nhằm tiến hóa, thương yêu và hạnh phúc. Tất nhiên, tuổi tác cũng mang lại những thách thức và tổn thất. Nữ diễn viên Bette Davis từng có câu châm biếm nổi tiếng, “Tuổi tác không dành cho những ai yếu đuối”. Mắt có thể mờ, tai có thể ngễnh ngãng, bạn bè có thể lìa trần hoặc không thể đi lại. Tất cả những điều này đều là sự thật, nhưng không phải toàn bộ sự thật. Từ xưa đến nay, khoa học và văn hóa trong xã hội phương Tây tập trung hoàn toàn vào những mặt tiêu cực của sự lão hóa và phớt lờ mặt tích cực. Đã đến lúc phải có một mô hình tốt đẹp hơn, đích thực hơn và giàu cảm hứng hơn – không phải một nhãn quan màu hồng, mọi thứ đều tuyệt vời, mà một cái nhìn chân thực để ghi nhận thực tế khó khăn của tuổi tác đồng thời tôn vinh những lợi ích, niềm vui và thành quả nó mang lại. Với cuốn sách này, tôi muốn phá vỡ ảo tưởng “kiến thức” về lão hóa dựa trên lý luận sai lầm, thiếu nghiên cứu và định kiến về bệnh tật và bệnh lý. Quan điểm tích cực của tôi về quá trình lão hóa xuất phát từ kết quả tiên tiến trong nghiên cứu khoa học cũng như kinh nghiệm của riêng tôi trong vai trò bác sĩ tâm thần, với hơn 35 năm điều trị cho những người cao niên và gia đình của họ. Các kết quả nghiên cứu mới nhất rất đáng khích lệ và quan trọng. Việc chối bỏ hoặc xem thường tiềm năng tích cực của quá trình lão hóa sẽ khiến người ta không nhận thức được trọn vẹn tài năng, trí tuệ và cảm xúc của chính mình. Khi ta kỳ vọng tuổi tác sẽ đến cùng với một sự tiến hóa, sự tiến hóa ấy sẽ được vun đắp. Chúng ta vẫn còn một chặng đường dài để làm chuyển biến nhận thức này, nhưng tôi hy vọng cuốn sách này sẽ là chất xúc tác mạnh mẽ để tạo nên sự thay đổi theo chiều hướng đó. Khoa học mới, những chân trời mới Một số nghiên cứu thú vị nhất hậu thuẫn cho quan niệm tích cực về lão hóa được lấy từ các nghiên cứu gần đây về não bộ và trí tuệ. Phần lớn các nghiên cứu lão hóa được tiến hành trong thế kỷ 20 đều nhấn mạnh việc cải thiện sức khỏe cho cơ thể lão hóa. Kết quả là tuổi thọ và sức khỏe tổng thể được cải thiện đáng kể trong thực tế. Nghiên cứu lão hóa vào đầu thế kỷ 21, ngược lại, đã diễn ra với trọng tâm nhấn mạnh rõ nét vào việc cải thiện sức khỏe tinh thần. Hàng chục kết quả nghiên cứu mới đã làm đảo lộn quan niệm cho rằng não cao tuổi không còn sức tiếp thu. Kết quả chỉ ra rằng não cao tuổi không những tiếp thu tốt mà thật ra, đối với nhiều công việc trí óc, còn tốt hơn cả não bộ trẻ tuổi. Thông tin trọng đại ở đây là não bộ linh hoạt hơn và thích ứng hơn rất nhiều so với những gì mọi người từng nghĩ. Não không những giữ nguyên khả năng tạo ký ức mới, vốn đòi hỏi khởi tạo các kết nối mới giữa các tế bào não, mà còn sinh ra những tế bào não hoàn toàn mới – một phát hiện choáng váng và đầy hứa hẹn. Chúng ta cũng biết được rằng não bộ lớn tuổi có thể xử lý thông tin một cách rất khác so với não bộ trẻ tuổi. Những người lớn tuổi có thể sử dụng cả hai bán cầu não để làm việc trong khi những người trẻ tuổi chỉ sử dụng một bên. Nhiều công trình khoa học cũng khẳng định cơ chế “càng dùng càng tốt”: Trí óc phát triển mạnh mẽ hơn khi bị thách thức, hệt như cơ bắp được luyện tập thì cường tráng. Nhưng não bộ không phải là bộ phận duy nhất có tiềm năng lớn lao hơn ta tưởng. Tính cách, tính sáng tạo và “các thể” tâm lý của ta vẫn tiếp tục phát triển suốt đời. Điều này giờ đây nghe thật hiển nhiên, nhưng suốt nhiều thập kỷ các nhà khoa học nghiên cứu hành vi con người đã không đồng tình quan điểm này. Thật ra, trước cuối thế kỷ 20, người ta không mấy chú ý đến sự phát triển tâm lý trong nửa sau cuộc đời, và mỗi khi quan tâm, họ thường rút ra những kết luận sai lầm. Ví dụ, Sigmund Freud, người có ảnh hưởng lớn đến lý thuyết tâm lý học, đã nói thế này về người cao niên: “Vào khoảng 50 tuổi, như một quy luật, các tiến trình trí não thiếu độ đàn hồi, vốn là nền tảng của trị liệu. Người già không còn đào luyện được nữa”. Trớ trêu thay, Freud khẳng định điều này vào năm 1907, khi ông 51 tuổi, và một số tác phẩm vĩ đại nhất của ông đã được viết sau tuổi 65. Chưa hết, Oedipus Rex của Sophocles, kiệt tác mà Freud dựa vào để hình thành lý thuyết phân tâm học tiên phong của mình, được viết khi kịch tác gia Hy Lạp này 71 tuổi. Freud không phải là người tiên phong duy nhất nói sai về lão hóa. Jean Piaget, người đã có công lớn giúp chúng ta hiểu về sự phát triển nhận thức, đã kết thúc phần mô tả của ông về quá trình phát triển trí tuệ bằng khái niệm ông gọi là “thao tác hình thức”, loại tư duy trừu tượng vốn trưởng thành trong những năm niên thiếu. Theo Piaget, sự phát triển này dừng lại vào đầu độ tuổi trưởng thành và sau đó bắt đầu một tiến trình suy thoái chậm. Ngay cả nhà tâm lý học phát triển vĩ đại Erik Erikson, một trong những vị thầy dạy tôi tại Đại học Harvard, cũng chú ý rất ít đến sự phát triển ở tuổi cao niên. Erikson vạch ra tám giai đoạn phát triển tâm lý và định nghĩa mỗi giai đoạn như một vấn đề, hoặc xung đột, phải giải quyết. Thế nhưng chỉ duy nhất một giai đoạn của ông đề cập đến sự phát triển sau tuổi trưởng thành – được gọi là “thời kỳ trưởng thành,” kéo dài đến 50 năm! Tác phẩm kinh điển của ông mang tên “Bản thể và chu trình sống” đề cập chỉ một trang cho mỗi giai đoạn trong hai giai đoạn cuối của đời người. Erikson được ghi nhận là một trong những nhà tư tưởng có uy tín đầu tiên khẳng định rằng có một dạng phát triển tâm lý diễn ra trong suốt cuộc đời. Ông thừa nhận công trình của mình về lão hóa là không đầy đủ, và đã mời gọi các sinh viên tiếp tục đi vào lĩnh vực này. Cuốn sách này một phần cũng là sự đáp lại của tôi đối với lời kêu gọi Erikson nêu ra cách đây mấy thập kỷ. Bốn giai đoạn Trong cuốn sách này, tôi trình bày một kiến giải mới về sự phát triển tâm lý ở nửa sau của đời người. Quan điểm mới này giải thích nhiều điều về tuổi cao niên, và cơ bản là tư tưởng cấp tiến và lạc quan về tiềm năng con người có thể phát triển, sáng tạo và viên mãn về cảm xúc trong suốt cuộc đời. Dựa trên các nghiên cứu với hơn 3.000 người lớn tuổi, các cuộc phỏng vấn chuyên sâu và câu hỏi khảo sát được tiến hành nhiều lần trong nhiều năm, tôi đã xác định được bốn giai đoạn phát triển ở tuổi cao niên: tái đánh giá ở tuổi trung niên, khai phóng, đúc kết và encore [vẫn tiếp diễn]. Con người bước vào và đi qua những giai đoạn này bởi tác động của những động lực, ham muốn và sự thôi thúc trồi sụt trong suốt cuộc đời. Tôi gọi những động lực này là “Động lực Nội tại” và đã chứng kiến ​​nó ở hàng ngàn đối tượng lớn tuổi tham gia các dự án nghiên cứu và lâm sàng của tôi. Động lực Nội tại là nhiên liệu thúc đẩy sự phát triển; nó vận hành phối hợp với những biến đổi trong não bộ cao tuổi mà tôi khảo sát trong chương 1. Tôi quan niệm các giai đoạn này linh hoạt và năng động hơn so với quan niệm của Erikson vì tôi nhận ra rằng khi lớn tuổi, mọi người rất khác nhau về mọi mặt, và không một hệ thống cứng nhắc nào chính xác cho tất cả. Các giai đoạn tôi đưa ra là có thật – tôi đã nhìn thấy chúng hiển lộ – nhưng mọi người trải nghiệm chúng theo những cách khác nhau và đôi khi theo một trình tự hơi khác với những gì tôi trình bày. Giai đoạn đầu tiên, tái đánh giá ở tuổi trung niên, là thời điểm thăm dò và chuyển tiếp. Đây hoàn toàn không phải “khủng hoảng tuổi trung niên” – khái niệm mà nghiên cứu hiện nay cho thấy đã bị thổi phồng và phần lớn chỉ là một sự ngộ nhận trong văn hóa. Chỉ 10% những người tôi phỏng vấn cho biết họ gặp khủng hoảng tuổi trung niên. Thay vào đó, tôi thấy trong giai đoạn này, từ khoảng 40 đến 65 tuổi, người ta trải qua một cuộc tái đánh giá sâu sắc, và thường tự vấn: Lâu nay tôi đang ở đâu? Giờ tôi đang ở đâu? Tôi sẽ đi về đâu? Với hầu hết mọi người, giai đoạn này không phải một cuộc khủng hoảng mà là một cuộc tìm kiếm – ước muốn tìm được lãnh địa mới, giải đáp được những câu hỏi sâu xa và tìm kiếm những gì xác thực và mang ý nghĩa trong cuộc sống. Tiếp theo giai đoạn tái đánh giá ở tuổi trung niên là giai đoạn mà tôi gọi là khai phóng: Giai đoạn ta cảm thấy muốn thử nghiệm, đổi mới và giải thoát bản thân khỏi những sự kiềm tỏa hoặc bó buộc trước đó. Mong ước này thường chồng lấp với thời điểm tái đánh giá ở tuổi trung niên và sau đó tiếp diễn mạnh mẽ suốt từ cuối độ tuổi 50 và 60 sang đến 70. Trong thời gian này, não bộ chúng ta trải qua những biến đổi sinh lý quan trọng, trong đó có việc sinh sôi các kết nối mới giữa các tế bào não và vận dụng cân bằng hơn hai bán cầu não. Đây là lúc người ta thường nảy sinh ý niệm: “Nếu không phải lúc này thì lúc nào?”. Giai đoạn đúc kết, từ độ tuổi cuối 60 sang 70 và 80, là thời kỳ tổng kết, giải quyết, và đánh giá. Một trong những thành quả chung của giai đoạn tự đúc kết này là ước muốn đáp trả – cho gia đình, bạn bè và xã hội. Hoạt động tình nguyện và tham gia từ thiện, vốn thịnh hành ở những người cao niên và kéo dài cho đến độ tuổi 80, là hai biểu hiện có thể thấy của giai đoạn này. Đối với giai đoạn cuối, tôi dùng từ “encore”, mượn từ tiếng Pháp, để diễn tả nghĩa “một lần nữa”, “vẫn” và “tiếp tục”. Giai đoạn này không phải là vũ điệu bế mạc, mà là ước muốn dấn bước, bất chấp nghịch cảnh hoặc mất mát. Nhu cầu duy trì sức sống này có thể dẫn đến những biểu hiện mới về sáng tạo và hoạt động xã hội, khiến cho thời kỳ này đầy rẫy bất ngờ. Khi mọi người hiểu được các giai đoạn này của nửa đời về sau và cơ chế hoạt động của chúng, tôi thấy họ trở nên tràn đầy động lực và nhiệt huyết. Khi thoát khỏi những ảo tưởng quá tiêu cực về tuổi tác, người ta thường được khích động bởi nhiệt huyết mới, hướng đi mới hoặc mục đích mới. Trí thông minh tiến hóa Trong sách này, tôi giới thiệu một khái niệm mới, trí thông minh tiến hóa, mà tôi cho là lợi ích lớn nhất của não bộ/trí óc cao niên. Trí thông minh tiến hóa là mức độ biểu hiện của mỗi người về năng lực thần kinh, cảm xúc, trí tuệ và tâm lý độc nhất của mình. Nó cũng là tiến trình mà những yếu tố này được hợp nhất tối ưu trong não bộ trưởng thành. Cụ thể hơn, trí thông minh tiến hóa phản ánh sức mạnh tổng hợp thành thục của nhận thức, trí tuệ cảm xúc, sự phán đoán, kỹ năng xã hội, kinh nghiệm sống và ý thức. Tất cả chúng ta đều thông minh về mặt tiến hóa ở một mức độ nào đó và, cũng như với trí tuệ, chúng ta có thể chủ động thúc đẩy sự tăng trưởng của nó. Khi ta trưởng thành, trí thông minh tiến hóa được thể hiện dưới dạng sự uyên bác, óc đánh giá, quan điểm và tầm nhìn. Trí thông minh tiến hóa cao cấp được chia làm ba dạng tư duy và lý luận đặc trưng, và hình thành muộn hơn giai đoạn “thao tác hình thức” của Piaget[1] nên được gọi là “thao tác hậu hình thức” (postformal operations): Tư duy tương đối (nhận thức rằng kiến thức có thể là tương đối chứ không tuyệt đối); tư duy biện chứng (khả năng phát hiện và luận giải sự mâu thuẫn của những quan điểm đối nghịch và dường như không thể tương thích); và tư duy hệ thống (có khả năng nhìn thấy bức tranh bao quát hơn, phân biệt được giữa rừng và cây). Ba dạng tư duy này “cao cấp” theo nghĩa rằng chúng không tự nhiên có được ở tuổi trẻ; chúng ta thích câu trả lời của mình phải đen hoặc trắng, đúng hay sai. Và chúng ta thường thích có câu trả lời bất kỳ hơn không có gì cả. Phải mất thời gian, kinh nghiệm và nỗ lực để có được lối tư duy linh hoạt và tinh tế hơn. Khả năng chấp nhận sự bất định, thừa nhận rằng những câu trả lời thường mang tính tương đối, và gác lại phán xét để đánh giá cẩn thận các luận điểm đối nghịch là một chỉ dấu đích thực của trí thông minh tiến hóa. Trong cuốn sách này, tôi sẽ chỉ cho bạn cách trau dồi trí thông minh tiến hóa để từ đó gặt hái thành quả. Hai nghiên cứu mới Tôi có hân hạnh dẫn dắt hai cuộc nghiên cứu đột phá về tuổi cao niên kể từ năm 2000; một xem xét diện mạo mới của giai đoạn hưu niên và một xét đến những lợi ích tích cực của sự sáng tạo ở người lớn tuổi. Cả hai cuộc nghiên cứu đã mang lại những kết quả bất ngờ – và đáng khích lệ. Nghiên cứu về hưu niên của tôi cho thấy từ “nghỉ hưu” lỗi thời ra sao. Với hầu hết mọi người hiện nay, độ tuổi sau 65 hoàn toàn không phải để “nghỉ ngơi”. Chẳng phải mọi người đều không chịu nghỉ ngơi và tận hưởng cho bản thân, nhưng hầu hết những người tôi phỏng vấn đều xem đoạn đời này như cơ hội lớn để theo đuổi các hoạt động và sở thích mà trước đây họ không có thời gian. Rất khác với tinh thần thoát ly khỏi đời sống xã hội và và văn hóa (như đã được mặc nhiên công nhận bởi các nghiên cứu có uy tín trước đây), thời “hưu niên” giờ đây lại dẫn đến sự tham gia sâu rộng hơn, những mối quan hệ tâm đắc hơn, sự mở mang thêm về trí tuệ, và nhiều niềm vui hơn. Cuộc nghiên cứu kia của tôi khảo sát những tác động về tinh thần, thể chất và cảm xúc khi tham gia một chương trình nghệ thuật cộng đồng. Một lần nữa, tôi và các đồng nghiệp đã có những khám phá bất ngờ. Trái ngược với ngộ nhận của xã hội, sự sáng tạo chẳng phải là độc quyền của tuổi trẻ. Nó có thể bừng nở ở bất kỳ lứa tuổi nào – và thực tế, nó có thể nảy nở sâu sắc và phong phú hơn ở người lớn tuổi vì họ được bồi đắp bởi kho tàng kiến ​​thức và kinh nghiệm rộng lớn. Như tôi sẽ giải thích sau, việc tham gia bất kỳ chương trình nghệ thuật nào, gồm cả nghệ thuật phi thị giác như âm nhạc, múa và sân khấu, đều có thể cải thiện sức khỏe, quan điểm và khả năng hồi phục của bạn. Hai nghiên cứu này hàm chứa những ẩn ý quan trọng, cho các cá nhân và cả những người chịu trách nhiệm hỗ trợ sức khỏe và phúc lợi cho người cao tuổi. Kết quả từ nghiên cứu về tính sáng tạo của chúng tôi, chẳng hạn, là hết sức quý giá với các giám đốc chương trình tại các trung tâm người cao niên. Tương tự, kết quả từ nghiên cứu về hưu niên – rằng nhiều người lớn tuổi đang tìm công việc bán thời gian, sẽ là thông tin đáng quan tâm với giám đốc nhân sự trong các công ty và tổ chức phi lợi nhuận. Khi trình bày các kết quả nghiên cứu, tôi hy vọng sẽ đưa ra được một định hướng giúp cải thiện sự hỗ trợ của xã hội và mang đến cơ hội học tập cho tất cả những người lớn tuổi. Niềm hy vọng của tôi Năm 1971, khi tôi bước vào lão khoa, đó là một lĩnh vực nghiên cứu tương đối mới, còn thiếu thốn và chập chững với các định kiến ​​và quan niệm sai lạc. Cách đây chưa lâu, vào những năm 1960 và 1970, nhiều chuyên gia vẫn coi tuổi già là căn bệnh: Họ tin rằng tâm và thân tự khắc sẽ trục trặc, như một chiếc xe sau nhiều năm sử dụng. Đến giữa những năm 1970, các quan điểm này bắt đầu thay đổi bởi ngày càng có nhiều bằng chứng thực tế về lão hóa và dân số lớn tuổi bắt đầu tăng vọt. Chính phủ liên bang bắt đầu chi hàng triệu đô-la cho nghiên cứu mới thông qua hai chương trình lớn: Viện Quốc gia về Lão hóa và Trung tâm Nghiên cứu Sức khỏe Tâm thần Cao niên, mà với cuộc nghiên cứu sau, tôi đã may mắn là giám đốc đầu tiên. Các nhà nghiên cứu bắt đầu hiểu rằng bản thân lão hóa không phải là một bệnh; nó chỉ đơn thuần là một quãng đời mà nhiều bệnh bỗng bộc lộ – những cái gọi là các vấn đề liên quan đến tuổi tác. Trọng tâm mới này đã thúc đẩy lĩnh vực lão khoa và cho một cái nhìn cân bằng hơn về tuổi già. Các nhà nghiên cứu thấy những người lớn tuổi khỏe mạnh vẫn duy trì năng lực tinh thần và cảm xúc mạnh mẽ và thường chỉ suy giảm dần dần về thể lực. Hơn 30 năm sau đó, mức tài trợ cho nghiên cứu về lão hóa đã tăng từ 50 triệu đô-la một năm lên hơn 1 tỉ đô-la hiện nay. Tuy nhiên, bất chấp quỹ thời gian và tài chính dồi dào, các nghiên cứu thường vẫn tập trung vào các vấn đề của tuổi già. Ngay cả cuốn sách quan trọng gần đây, Tuổi cao niên viên mãn (Successful Aging), của John Rowe và Robert Kahn, cũng trình bày mục tiêu nhằm giảm thiểu suy thoái chứ không nhìn nhận tiềm năng to lớn để phát triển tích cực ở nửa đời về sau. Mặc dù Rowe và Kahn đã đúng khi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì sức khỏe, chức năng tâm thần, và sự tham gia tích cực trong đời sống, họ không trình bày khả năng cải thiện những khía cạnh này theo tuổi tác. Cuốn sách này trình bày một mô hình mới của tiến trình lão hóa, một mô hình mà tôi hy vọng rốt cục sẽ thay thế những quan niệm và giả định tiêu cực hiện nay. Mô hình này nhìn nhận tiềm năng, bên cạnh các vấn đề liên quan đến lão hóa. Nó định vị lại tiến trình lão hóa như một chuỗi giai đoạn phát triển để thật sự thúc đẩy sự tiến hóa, ngược với quan niệm lão hóa là một sự suy thoái tất yếu. Cuốn sách này cho thấy ta có thể nâng đỡ và trau dồi năng lực sẵn có của mình ra sao để thay đổi tích cực. Tôi thật lòng hy vọng nó sẽ thúc đẩy sự đối thoại về chủ đề này bằng cách truyền đi thông điệp đầy hứa hẹn về các giá trị và năng lực của trí não cao niên. Mời các bạn đón đọc Trí Não Bất Bại của tác giả Gene D. Cohen.
Dù Thế Nào Cũng Phải Sống, Bởi Chúng Ta Chỉ Sống Một Lần
Bạn đã có trong tay quyển sách đáng quý này chưa? Nếu chưa thì đó thực sự là một điều vô cùng đáng tiếc. Còn nếu có, thì tôi tin chắc rằng bạn sẽ đọc ngấu nghiến từng câu, từng chữ, thậm chí quên ăn, quên ngủ để đọc một mạch câu chuyện tự sự về hành trình cuộc đời quá nhiều biến cố của cậu bé Sungbong Choi – một hiện tượng đặc biệt của xứ sở kim chi. Từ một cậu bé mồ côi đi bán kẹo cao su dạo, sống chui lủi như một con mèo hoang, bị đánh đập, bị lợi dụng và thường xuyên tìm tới cái chết. Rồi một ngày, chính cậu bé ấy đã trở thành Á quân của cuộc thi Korea’s Got Talent (Tìm kiến tài năng Hàn Quốc) và xuất hiện trên nhiều kênh truyền thông nổi tiếng thế giới. Câu chuyện cuộc đời của Sungbong Choi khi được ghi lại trên trang viết đã trở thành niềm an ủi, nguồn cảm hứng thắp lên hi vọng cho hàng triệu con người đang đứng giữa ranh giới của sự sống và cái chết. Các bạn thân mến, có ai đó đã từng nói “Giữa lớp sỏi đá khô cằn, cây hoa dại vẫn tốt tươi và nở những chùm hoa tuyệt đẹp”. Điều gì đã khiến cho cây hoa dại giữa vùng sỏi đá khô cằn thiếu sức sống ấy vẫn luôn xanh tốt và phát triển để hiến dâng cho đời những chùm hoa tuyệt đẹp? Phải chăng đó là nghị lực sống, là lòng yêu cuộc sống thiết tha? Nghị lực sống chính là điểm tựa vững chắc giúp con người ta vượt mọi khó khăn, hướng đến một tương lai tốt đẹp. Và đó cũng là bức thông điệp mà Quỹ Thiện Tâm muốn trao gửi tới các em học sinh, sinh viên nghèo hiếu học trong chương trình Học bổng Vingroup vẫn ngày ngày chống chọi với cuộc sống khắc nghiệt: “Dù thế nào thì cũng phải sống, bởi chúng ta chỉ sống một lần”. Lại Hoa Review *** "Xin chào quý bạn đọc, tôi là Sungbong Choi Mỗi khi giới thiệu bản thân "Tôi là Sungbong Choi" với một ai đó, và cả khi viết lời giới thiệu cho cuốn sách này cũng vậy, tôi thường tự hỏi điều đầu tiên mọi người nghĩ về tôi là gì. Á quân của Korea’s Got Talent mùa đầu tiên, Nella Fantasia, Paul Potts của Hàn Quốc, đứa trẻ bán kẹo dạo… những cái tên này phần nào cũng chính là con người tôi nhưng cũng không hoàn toàn là tôi. Trong những cái tên trên, tôi tự hỏi không biết có phải “đứa trẻ bán kẹo dạo” là cái tên mà nhiều người biết đến nhất, và cũng là cái tên mà tự bản thân tôi thấy thân thuộc nhất. Thực sự thì dù bản thân tôi không cảm thấy có xúc cảm gì đặc biệt nhưng đó lại là cái tên luôn khiến mọi người ngạc nhiên. Chính bởi cái tên này mà từ sau khi xuất hiện trên ti vi, rất nhiều nhà xuất bản đã tìm đến và khuyên tôi hãy thử viết một cuốn sách về bản thân mình nhưng tôi đã không thể đơn giản gật đầu chấp nhận. Quãng thời gian tôi từng trải qua có thể được viết thành một câu chuyện nhưng tôi không biết một người mới 23 tuổi như tôi thì có thể nói được điều gì. Tôi đã nghĩ rằng giờ mình mới bắt đầu bước chân vào đời, có quá nhiều thứ phải học và viết sách không phải là một việc đúng đắn nên làm. Trên tất cả, điều khiến tôi sợ hãi nhất chính là mọi người sẽ có cái nhìn sai lệch về tôi, cho rằng tôi, thay vì ca hát lại muốn trở nên nổi tiếng hơn nhờ bán đi những câu chuyện trong quá khứ của bản thân. Tuy vậy, điều khiến tôi quyết tâm xuất bản cuốn sách này là nhờ lời nói của một người hâm mộ bị ung thư giai đoạn cuối. Người phải nhận sự phán quyết rằng cuộc sống của anh chẳng còn kéo dài bao lâu ấy đã nói “Cậu còn vượt qua được cuộc sống như thế, vậy mà tôi lại chỉ biết than thân trách phận”. Người đó nói rằng sự tồn tại của tôi đã trở thành niềm an ủi đối với anh ta nhưng chính tôi mới là người nhận được sự an ủi. Những em nhỏ mắc bệnh máu trắng, những người già cô đơn không nơi nương tựa… trong số những người hâm mộ luôn ủng hộ tôi có rất nhiều người dù cuộc sống luôn khó khăn nhưng vẫn kiên cường sống và không bao giờ đánh mất hi vọng. Niềm an ủi mà những con người đó nhận được từ tôi, niềm an ủi mà bản thân tôi nhận được từ họ, và câu chuyện chứa đựng trong cuốn sách này chính là bắt đầu từ ‘niềm an ủi’ đó. Nếu không có niềm tin mang tên niềm an ủi giữa tôi và những con người đó thì có lẽ tôi sẽ chẳng thể nào quyết tâm cho ra đời cuốn sách này. Tuy nhiên việc lật lại những trang quá khứ không phải là một việc dễ dàng. Tôi đã nhận ra rằng đào xới lại những câu chuyện mà chúng ta vô tình hay cố tình quên đi, những câu chuyện đã ngủ sâu trong kí ức, không hiển hiện ra mà ăn sâu, bám chắc trong trái tim, những câu chuyện mà chúng ta không bao giờ muốn gợi nhớ lại… phải chính diện đối mặt với chúng là một việc khó khăn đến mức nào. Khơi gợi lại những vết sẹo còn chưa lành hẳn không chỉ đơn giản là sự đau đớn. Cuốn sách này tràn đầy những “tôi” cố chấp đối diện với cuộc sống, những “tôi” luôn muốn tin rằng con người đó không phải là mình. Tôi đã đấu tranh với nỗi sợ hãi rằng liệu sau khi nghe xong câu chuyện về cuộc đời mình, mọi người còn có thể tiếp tục yêu mến và ủng hộ tôi nữa hay không. Và chính quý vị là sức mạnh giúp tôi có thể có dũng khí để viết cuốn sách này. Nếu cuốn sách này có thể trở thành niềm an ủi nho nhỏ đối với mọi người thì bản thân tôi cũng sẽ nhận được niềm an ủi. Tôi xin gửi lời cảm ơn đến mọi người ở nhà xuất bản, biên tập viên đã không từ bỏ, hết lòng giúp đỡ để cuốn sách này được ra đời. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn cùng tình yêu đến tất cả những người đã ở bên tôi cho tới tận bây giờ. Khi giở những trang đầu tiên của cuốn sách này, hi vọng rằng dù quý bạn đọc đang phải đối mặt với hoàn cảnh nào, đang mơ những giấc mơ nào cũng sẽ có sức mạnh để đứng lên và hướng tới một ngày mai mà các bạn hằng mơ ước. Tôi sẽ luôn dùng hết sức mình để ủng hộ các bạn. Xin cảm ơn." (Lời giới thiệu sách) Mời các bạn đón đọc Dù Thế Nào Cũng Phải Sống, Bởi Chúng Ta Chỉ Sống Một Lần của tác giả Sungbong Choi.